Burun Qanaxmasının Səbəbləri
✅ Adi və müvəqqəti səbəblər:
Quru hava – Burun içinin quruması və çatlaması qanaxmaya səbəb ola bilər.
Burun qarışdırmaq – Damarların zədələnməsinə səbəb olur.
Allergiya və soyuqdəymə – Burun selikli qişasının iltihablanması və tez-tez burun silmək damarları zəiflədir.
Kimyəvi qıcıqlandırıcılar – Siqaret tüstüsü, güclü qoxular və kimyəvi maddələr burun qişasını quruda bilər.
Buruna zərbə almaq – Kiçik zədələr burun damarlarını partlada bilər.
✅ Xroniki və ciddi səbəblər:
Hipertoniya (Yüksək qan təzyiqi) – Yüksək təzyiq burun damarlarını partladaraq qanaxmaya səbəb ola bilər.
Bəzi dərmanlar – Qan durulducular (aspirin, varfarin), steroid spreyləri burun qanaxmasını artırır.
Vitamin və mineral çatışmazlığı – C vitamini və K vitamini çatışmazlığı qanaxma riskini artıra bilər.
Burun polipləri və ya şişlər – Xroniki burun qanaxmaları bu səbəblə bağlı ola bilər.
Qan laxtalanma problemləri – Hemofiliya və ya trombosit çatışmazlığı olan şəxslərdə daha tez-tez rast gəlinir.
Burun Qanaxması Halında İlk Yardım
1️⃣ Sakit qalın – Panik olmaq qan təzyiqini artıraraq qanaxmanı çoxalda bilər.
2️⃣ Doğru mövqedə oturun – Başınızı geriyə deyil, bir qədər öne əyin və ağzınızdan nəfəs alın.
3️⃣ Burun pərdəsini sıxın – Baş və şəhadət barmağınızla burun dəliklərinin ön hissəsini 5-10 dəqiqə sıxın.
4️⃣ Soyuq tətbiq edin – Burnun üzərinə buz torbası və ya soyuq dəsmal qoymaq qan damarlarını daraldaraq qanaxmanı azalda bilər.
5️⃣ Burnu silməyin və ya üfürməyin – Qanaxma dayandıqdan sonra burunu üfürmək təkrar qanaxmaya səbəb ola bilər.
Nə Zaman Həkimə Müraciət Etmək Lazımdır?
❗ Burun qanaxması aşağıdakı hallarda tibbi müdaxilə tələb edə bilər:
Qanaxma 20 dəqiqədən çox davam edirsə
Burun zədələnibsə və sınıq şübhəsi varsa
Tez-tez təkrarlanan burun qanaxmaları varsa
Qanaxma ilə yanaşı baş gicəllənməsi, zəiflik və ya bayılma hissi olursa
Qan qusma və ya qara rəngli nəcis varsa (mədə-bağırsaq qanaxması ehtimalı)
Burun Qanaxmasının Qarşısını Almaq Üçün Nə Etmək Lazımdır?
✔ Burun içini nəmləndirin
Qış aylarında hava nəmləndiricisi istifadə etmək quruluğun qarşısını alır.
Vazelin və ya duzlu burun spreyləri burun selikli qişasını qoruyur.
✔ Sağlam qidalanın
C vitamini (portağal, limon, kivi) damar divarlarını gücləndirir.
K vitamini (yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər, ispanaq, brokoli) qan laxtalanmasını yaxşılaşdırır.
✔ Zərərli vərdişlərdən uzaq olun
Siqaret burun qişasını qurudur və qanaxma riskini artırır.
Burnu çox silmək və ya qarışdırmaq qanaxmanı tetikleyebilir.
✔ Dərman istifadəsinə diqqət edin
Qan durulducu dərman qəbul edirsinizsə, həkiminizlə məsləhətləşin.
Nəticə
Burun qanaxması əksər hallarda ciddi bir problem olmasa da, tez-tez baş verərsə və ya dayanmırsa, həkimə müraciət etmək vacibdir. Sağlam qidalanma, düzgün nəmləndirmə və buruna zərər verən vərdişlərdən çəkinməklə burun qanaxmasının qarşısını almaq mümkündür.
