Ağciyər Həcminin Azaldılması Əməliyyatının Məqsədi
LVRS əməliyyatının məqsədi zədələnmiş və düzgün işləməyən ağciyər toxumasını çıxararaq aşağıdakı nəticələri əldə etməkdir:
Ağciyər funksiyasının yaxşılaşdırılması: Zədələnmiş toxuma çıxarıldıqdan sonra sağlam ağciyər toxuması daha səmərəli genişlənə və oksigen mübadiləsini yaxşılaşdıra bilər.
Nəfəs darlığının azaldılması: Ağciyər toxumasının azaldılması diafraqmanın daha yaxşı işləməsinə imkan verir, bu da nəfəs alıb verməyi asanlaşdırır.
Fiziki aktivliyin artırılması: Xəstələrin nəfəs alması yüngülləşdikdən sonra gündəlik fiziki fəaliyyətlər daha rahat həyata keçirilə bilər.
Həyat keyfiyyətinin yüksəldilməsi: LVRS, xəstələrdə ümumi həyat keyfiyyətini artırmağa kömək edir.
Ağciyər Həcminin Azaldılması Əməliyyatının İstifadə Edildiyi Hallar
LVRS əməliyyatı adətən KOAH və emfizema diaqnozu qoyulmuş xəstələr üçün tövsiyə edilir. Əməliyyat aşağıdakı hallarda həyata keçirilə bilər:
Emfizema: Ağciyər toxuması elastikliyini itirdikdə və alveollarda hava tələyə düşərək düzgün boşala bilmədikdə meydana gələn bir vəziyyətdir. Emfizema zamanı ağciyərlərin genişlənmiş və zədələnmiş hissələri çıxarılır.
KOAH: KOAH xəstələrində irəliləyən mərhələlərdə tənəffüs funksiyasını yaxşılaşdırmaq və nəfəs darlığını azaltmaq üçün bu əməliyyat tətbiq oluna bilər.
Ağciyərin Zədələnmiş Bölgələrinin Ciddi Funksional Pozğunluğu: Xüsusilə ağciyərin müəyyən bir bölgəsində ağır zədələnmə varsa, bu əməliyyatla zədələnmiş toxuma çıxarılır ki, sağlam toxuma daha effektiv işləyə bilsin.
Əməliyyatın İcra Prosesi
Hazırlıq:
Əməliyyat öncəsi xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyəti qiymətləndirilir.
Tənəffüs funksiyası testləri: Xəstənin ağciyər funksiyası tənəffüs funksiyası testləri ilə qiymətləndirilir. Həmçinin, CT skan və ya rentgen ilə ağciyərlərin vəziyyəti araşdırılır.
Fiziki hazırlıq: Əməliyyat öncəsi xəstələrə fiziki terapiya və tənəffüs məşqləri tövsiyə olunur.
Əməliyyatın İcrası:
Ümumi anesteziya altında həyata keçirilir.
Cərrahi üsul: Əməliyyat zamanı həkim zədələnmiş və genişlənmiş ağciyər toxumasını çıxarır. Bu, ya göğüs qəfəsinə kəsik vasitəsilə, ya da minimal invaziv üsulla (və ya video-yardımlı torakoskopik cərrahiyyə - VATS) həyata keçirilə bilər. VATS üsulu daha kiçik kəsiklərlə həyata keçirilir və əməliyyatdan sonra sağalma müddəti qısa olur.
Zədələnmiş toxumanın çıxarılması: Əməliyyat zamanı zədələnmiş toxuma çıxarılır və qalan sağlam toxuma öz funksiyasını yaxşı icra edə bilir.
Əməliyyatdan Sonra:
Tənəffüs dəstəyi: Əməliyyatdan sonra xəstə müəyyən müddət oksigen və tənəffüs dəstəyi ala bilər.
Fiziki terapiya və tənəffüs məşqləri: Tənəffüs funksiyasını bərpa etmək və ağciyərlərin genişlənməsini artırmaq üçün fiziki terapiya tətbiq edilir.
Müşahidə: Əməliyyatdan sonra xəstələr diqqətlə izlənir və sağalma müddətində müntəzəm tibbi yoxlamalar aparılır.
Ağciyər Həcminin Azaldılması Əməliyyatının Faydaları
Nəfəs darlığının azalması: Xəstələr əməliyyatdan sonra daha rahat nəfəs ala bilərlər.
Fiziki aktivliyin artması: Daha asan nəfəs aldıqları üçün gündəlik fəaliyyətlərdə daha aktiv ola bilərlər.
Tənəffüs funksiyasının yaxşılaşması: Ağciyərlərin qalan sağlam toxuması daha səmərəli şəkildə oksigenləşir.
Həyat keyfiyyətinin yaxşılaşması: Daha yaxşı tənəffüs funksiyası və azalan simptomlar xəstənin ümumi həyat keyfiyyətini artırır.
Əməliyyatın Riskləri və Komplikasiyaları
LVRS əməliyyatı ümumiyyətlə təhlükəsiz olsa da, hər cərrahi prosedur kimi müəyyən risklər və ağırlaşmalar baş verə bilər:
Pnevmotoraks (Ağciyərin Çöküşü): Əməliyyat zamanı və ya əməliyyatdan sonra ağciyərdə hava toplanaraq ağciyərin çökməsinə səbəb ola bilər.
İnfeksiya: Əməliyyatdan sonra yara infeksiyası və ya ağciyər infeksiyası riski mövcuddur.
Qanaxma: Cərrahi müdaxilə zamanı və ya sonrasında qanaxma riski ola bilər.
Ürək-Damar Problemləri: Yaşlı xəstələrdə və ya ürək xəstəliyi olanlarda əməliyyat zamanı ürək-damar ağırlaşmaları meydana çıxa bilər.
Tənəffüs Çətinlikləri: Əməliyyatdan sonra tənəffüs funksiyasının normallaşması üçün xəstə müəyyən müddət tənəffüs dəstəyi ala bilər.
Kimlər Bu Əməliyyat Üçün Uyğundur?
Ağciyər həcminin azaldılması əməliyyatı hamı üçün uyğun deyil. Aşağıdakı şərtlərə cavab verən xəstələr bu əməliyyat üçün potensial namizəd hesab olunur:
Ağır Emfizema: Emfizemanın irəliləyən mərhələlərində olan xəstələr.
Tənəffüs Funksiyasının Zəif Olması: Nəfəs darlığı ciddi dərəcədə olan və gündəlik fəaliyyəti məhdudlaşdıran xəstələr.
Siqareti Bırakanlar: Əməliyyatdan əvvəl siqareti dayandırmaq əməliyyatın uğuru üçün vacibdir.
Davamlı Tənəffüs Məşqlərinə Cavab Verənlər: Fiziki terapiya və tənəffüs məşqlərinə müsbət cavab verən xəstələr əməliyyata uyğun ola bilər.
