Ağız xərçəngi müalicəsi

Ağız xərçəngi, ağız boşluğunun hər hansı bir hissəsində (dil, diş ətlər, yanaqların daxili səthi, ağız döşəməsi, damaq və dodaqlar) baş verə bilən malign (bədxassəli) hüceyrələrin nəzarətsiz böyüməsi ilə xarakterizə olunan bir xəstəlikdir. Ağız xərçəngi müalicəsi xərçəngin mərhələsinə, yerləşdiyi yerə və xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyətinə bağlı olaraq dəyişir. Əsas müalicə üsulları cərrahi müdaxilə, radioterapiya və kemoterapiyanı əhatə edir.

Ağız xərçəngi müalicəsi

Müalicə Üsulları

1. Cərrahi Müdaxilə

Cərrahi müdaxilə ağız xərçənginin əsas müalicə üsuludur, xüsusilə erkən mərhələdə aşkar edildikdə:

Şişin Çıxarılması: Şiş və onun ətrafındakı sağlam toxumaların bir hissəsi çıxarılır.

Boyun Diseksiyası: Şiş boyundakı limfa düyünlərinə yayılıbsa, boyundakı limfa düyünləri də çıxarılır.

Rekonstruktiv Cərrahiyyə: Şişin çıxarılması nəticəsində yaranan defektlərin düzəldilməsi üçün rekonstruktiv cərrahiyyə tətbiq edilə bilər. Bu, xəstənin funksional və estetik nəticələrini yaxşılaşdırmaq üçün həyata keçirilir.

2. Radioterapiya

Radioterapiya xərçəng hüceyrələrini məhv etmək üçün yüksək enerjili şüaların istifadəsini əhatə edir:

Eksternal Radioterapiya: Şüalar birbaşa şişə yönəldilir.

Brahiterapiya: Radiasiya mənbələri birbaşa şişin içərisinə və ya yaxınlığına yerləşdirilir.

Radioterapiya cərrahi müdaxilədən sonra xərçəng hüceyrələrini məhv etmək üçün və ya cərrahi müdaxilə mümkün olmadıqda istifadə edilə bilər.

3. Kemoterapiya

Kemoterapiya, xərçəng hüceyrələrini öldürmək üçün dərmanların istifadəsini əhatə edir:

Adjuvant Kemoterapiya: Cərrahi müdaxilədən sonra qalan xərçəng hüceyrələrini məhv etmək üçün.

Neoadjuvant Kemoterapiya: Cərrahi müdaxilədən əvvəl şişin ölçüsünü kiçiltmək üçün.

Paliativ Kemoterapiya: Xərçəngin irəliləmiş mərhələlərində simptomları yüngülləşdirmək üçün.

4. Hədəflənmiş Terapiya

Hədəflənmiş terapiya, xərçəng hüceyrələrini xüsusi molekulyar hədəflərə yönəldən dərmanlar istifadə edir:

Monoklonal Antikorlar: Xərçəng hüceyrələrinin böyüməsini maneə törətmək üçün.

Kinaz İnhibitorları: Xərçəng hüceyrələrinin böyüməsi və yayılması üçün vacib olan fermentləri bloklamaq üçün.

5. İmmunoterapiya

İmmunoterapiya, bədənin immun sisteminin xərçəng hüceyrələrinə qarşı mübarizəsini gücləndirən müalicə üsuludur:

İmmun Çekpoint İnhibitorları: Xərçəng hüceyrələrinin immun hüceyrələr tərəfindən tanınmasını təmin etmək üçün.

Müalicədən Sonra Reabilitasiya və Dəstək

Ağız xərçəngi müalicəsi çox vaxt funksional və estetik təsirlərə səbəb ola bilər. Müalicədən sonra reabilitasiya və dəstək xidmətləri xəstənin həyat keyfiyyətini artırmağa kömək edə bilər:

Danışma və Qidalanma Terapiyası: Danışma və qidalanma funksiyalarını bərpa etmək üçün.

Fiziki Terapiya: Hərəkət və gücün bərpası üçün.

Psixoloji Dəstək: Xərçəngin emosional və psixoloji təsirləri ilə başa çıxmaq üçün.

Sosial Dəstək: Ailə və dostlar, həmçinin dəstək qrupları vasitəsilə sosial dəstək.

Profilaktika və İzləmə

Ağız xərçəngi müalicəsindən sonra müntəzəm tibbi nəzarət çox vacibdir:

Müntəzəm Təkiklər: Hər hansı bir təkrarlanma əlamətini erkən aşkar etmək üçün.

Həyat Tərzi Dəyişiklikləri: Siqaretin buraxılması, alkoqol istehlakının azaldılması və sağlam qidalanma.

Təkrarlamaların İdarə Edilməsi: Xərçəngin təkrarlanması halında erkən müdaxilə.

Ağız xərçəngi ciddi bir vəziyyətdir, lakin erkən diaqnoz və müasir müalicə üsulları ilə yaxşılaşma şansı əhəmiyyətli dərəcədə artır. Əgər ağız xərçəngi ilə bağlı narahatlıqlarınız varsa və ya müalicə ilə bağlı suallarınız varsa, onkoloqa müraciət etmək vacibdir.

Bu məqalə 23 iyul 2024 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Doktorsitesi
Doktorsitesi
Facebook Twitter Instagram Youtube