Ən Yaygın Artrit Növləri
Osteoartrit:
Ən yaygın artrit növüdür və əsasən yaşla əlaqədar olaraq inkişaf edir.
Sümük uclarındakı qığırdaq toxumasının aşınması nəticəsində yaranır və oynaqlarda ağrı və sərtliyə səbəb olur.
Ən çox təsir edən oynaqlar arasında dizlər, bud-çanaq və əllər yer alır.
Revmatoid Artrit:
Autoimmun xəstəlikdir və bədənin immun sistemi öz oynaqlarına hücum edir.
Şiddətli oynaq ağrısı, şişkinlik və sərtliyə səbəb olur və uzun müddət ərzində oynaqlarda zədələnmələrə gətirib çıxara bilər.
Simmetrik olaraq bədənin hər iki tərəfindəki oynaqları təsir edir.
Gut:
Ürik turşusunun birikməsi nəticəsində yaranır və kəskin, şiddətli oynaq ağrısı ilə xarakterizə olunur.
Əsasən böyük ayaq barmağında başlayır, lakin digər oynaqları da təsir edə bilər.
Çox zaman zəngin qidalanma, spirtli içki qəbul edilməsi və bəzi dərmanların istifadəsi ilə əlaqələndirilir.
Psoriaz Artriti:
Psoriazis olan bəzi insanlarda inkişaf edən bir artrit növüdür.
Dəri və dırnaqların psoriaz ilə yanaşı, oynaqlarda ağrı, şişkinlik və sərtlik də müşahidə olunur.
Artrit Xəstəliklərindən Qorunma və İdarəetmə Yolları
Düzgün Qidalanma:
Meyvə, tərəvəz, tam taxıllar, omega-3 yağ turşuları ilə zəngin qidalar (balıq, qoz-fındıq, kətan toxumu) qəbul edin.
Şəkər, işlənmiş qidalar və yüksək doymuş yağlardan qaçının.
Gut xəstəliyi üçün sidik turşusunu artıran qidaları (qırmızı ət, deniz məhsulları, alkoqol) məhdudlaşdırmaq vacibdir.
Fiziki Aktivlik:
Oynaq çevikliyini və əzələ gücünü qorumaq üçün müntəzəm yüngül fiziki məşqlər edin. Yürüyüş, üzgüçülük və yoga artrit üçün faydalıdır.
Ağır və ya zədələnməyə səbəb ola biləcək fəaliyyətlərdən qaçının.
Çəki İdarəsi:
Sağlam bədən çəkisini qorumaq oynaqlara düşən yükü azaltmağa kömək edir və simptomların şiddətini azaldır.
Dərman Müalicəsi:
NSAİİ (non-steroid antiinflamatuar dərmanlar), kortikosteroidlər və DMARDs (xəstəliyin gedişini dəyişdirən dərmanlar) kimi dərmanlar revmatoid artrit və digər növlərin müalicəsində istifadə olunur.
Gut hücumlarının qarşısını almaq üçün istifadə olunan dərmanlar da mövcuddur.
Fizioterapiya və Reabilitasiya:
Oynaq hərəkətini və funksiyasını artırmaq üçün fizioterapiya seansları tövsiyə olunur.
İsti və soyuq kompreslər, su terapiyası və masaj da rahatlama təmin edə bilər.
Cərrahi Müdaxilə:
Şiddətli hallarda, oynaqların dəyişdirilməsi və ya düzəldilməsi üçün cərrahi müdaxilə lazım ola bilər.