1. Fibromiyalji
Fibromiyalji, geniş yayılmış əzələ ağrısı və yorğunluq ilə xarakterizə olunan xroniki bir xəstəlikdir. Bu vəziyyət, sinir sistemindəki anormallıqlar nəticəsində ağrıya həssaslığın artması ilə əlaqəlidir.
Simptomlar:
Geniş yayılmış əzələ ağrısı və sərtlik.
Xroniki yorğunluq və enerji azlığı.
Yuxu problemləri (səhərlər yuxudan yorğun oyanma).
Depressiya və anksiyete.
Konsentrasiya və yaddaş problemləri (fibro fog).
Müalicə:
Ağrı Kəsicilər: İbuprofen, naproksen və ya acetaminofen.
Antidepresanlar: Amitriptilin və duloksetin kimi dərmanlar.
Antikonvulsantlar: Pregabalin və ya gabapentin.
Fiziki Terapiya: Əzələ gücünü və elastikliyi artırmaq üçün.
Kognitiv Davranış Terapiyası (CBT): Ağrı və stressin idarə edilməsi üçün.
Müntəzəm Məşqlər: Yüngül aerobik məşqlər, gərilmə və gücləndirmə məşqləri.
2. Miofasiyal Ağrı Sindromu
Miofasiyal ağrı sindromu, əzələ və fasiya toxumalarında həssas nöqtələrin (tetik nöqtələr) yaranması ilə xarakterizə olunan xroniki bir ağrı vəziyyətidir.
Simptomlar:
Lokal və ya yayılmış əzələ ağrısı.
Həssas nöqtələrdə ağrı və sərtlik.
Hərəkət zamanı ağrının artması.
Əzələ spazmları və zəiflik.
Müalicə:
Fiziki Terapiya: Gərilmə və gücləndirmə məşqləri, masaj terapiyası.
Tetik Nöqtə İnjeksiyaları: Lokal anestezik və ya kortikosteroid injeksiyaları.
Quru İynələmə (Dry Needling): Tetik nöqtələrin aktivləşdirilməsi üçün iynələmə texnikası.
Ağrı Kəsicilər: NSAİİ və ya acetaminofen.
Gərilmə və Rahatlama Texnikaları: Yoga, pilates və meditasiya.
3. Əzələ Sərtliyi və Spazmı
Əzələ sərtliyi və spazmı, əzələlərin qeyri-ixtiyari olaraq sıxılması və sərtləşməsi ilə xarakterizə olunur. Bu vəziyyət əzələ yorğunluğu, zədələnmə və ya müəyyən nevroloji pozğunluqlar nəticəsində yarana bilər.
Simptomlar:
Əzələlərdə sərtlik və ağrı.
Hərəkət zamanı əzələ spazmları.
Gecə əzələ krampları.
Əzələ zəifliyi və hərəkət məhdudiyyəti.
Müalicə:
İstirahət və İstilik Tətbiqi: Zədələnmiş əzələləri rahatlatmaq və iltihabı azaltmaq üçün.
Fiziki Terapiya: Əzələ gücünü və elastikliyi artırmaq üçün.
Ağrı Kəsicilər və Əzələ Gevşeticilər: NSAİİ və ya methocarbamol, cyclobenzaprine kimi əzələ gevşeticilər.
Gərilmə Məşqləri: Əzələ elastikliyini artırmaq və spazmları azaltmaq üçün.
Masaj Terapiyası: Əzələləri rahatlatmaq və qan dövranını artırmaq üçün.
Profilaktika və Ümumi Tədbirlər
1. Sağlam Yaşam Tarzı:
Müntəzəm Məşqlər: Aerobik, gərilmə və gücləndirmə məşqləri.
Sağlam Qidalanma: Əzələ və sinir sisteminin sağlamlığı üçün balanslı bir pəhriz.
Kifayət Qədər Yuxu: Düzgün yuxu rejimi bərpa və sağalma üçün vacibdir.
2. Düzgün Postur:
Oturarkən və Durarkən: Düzgün duruşu qoruyun və ergonomik oturacaqlardan istifadə edin.
Ağır Qaldırma Texnikaları: Dizləri bükərək qaldırmaq və belin düz qalmasına diqqət yetirin.
3. Stressin İdarə Edilməsi:
Rahatlama Texnikaları: Meditasiya, yoga və dərindən nəfəs alma texnikaları.
Aktiv İstirahət: Gəzinti, üzgüçülük və digər yüngül fiziki fəaliyyətlər.
4. İstilik və Buz Tətbiqi:
Buz: İlk 48 saat ərzində ağrılı bölgəyə buz tətbiq edin (10-15 dəqiqə).
İstilik: Daha sonra əzələləri rahatlatmaq üçün istilik tətbiq edin.
5. Tibbi Yoxlamalar:
Müntəzəm Nəzarət: Xroniki ağrılar və ya əzələ spazmları davam edərsə, həkimə müraciət edin.
Diaqnoz və Müalicə: Peşəkar tibbi yardım doğru diaqnoz və müalicə üçün əvəzsizdir.
Bel ağrısı və əzələ spazmlarının müxtəlif səbəbləri ola bilər və fərqli müalicə üsulları tələb edir. Hər hansı bir ağrı və ya hərəkət məhdudiyyəti yaşayırsınızsa, həkimə müraciət etmək vacibdir. Peşəkar tibbi yardım doğru diaqnoz və müalicə üçün əvəzsizdir.
