Müalicə Üsulları
1. Cərrahi Müdaxilə
Cərrahi müdaxilə beyin xərçənginin əsas müalicə üsullarından biridir:
Kraniotomiya: Şişin çıxarılması üçün kəllə sümüyünün bir hissəsinin çıxarılması və sonra yenidən yerinə qoyulması.
Minimally İnvasive Cərrahiyyə: Daha az invaziv texnikalarla kiçik şişlərin çıxarılması.
Biyopsiya: Şişin bir hissəsinin çıxarılması və diaqnoz üçün laboratoriya testlərinə göndərilməsi.
Shunt Placement: Beyində maye yığılması (hidrosefali) varsa, artıq mayeni boşaltmaq üçün şunt yerləşdirilməsi.
2. Radioterapiya
Radioterapiya, xərçəng hüceyrələrini məhv etmək üçün yüksək enerjili şüaların istifadəsini əhatə edir:
Eksternal Radioterapiya: Şüalar birbaşa şişə yönəldilir.
Brahiterapiya: Radiasiya mənbələri birbaşa şişin içərisinə və ya yaxınlığına yerləşdirilir.
Stereotaktik Radiosurgery (Gamma Knife, CyberKnife): Şüaların yüksək dəqiqliklə bir nöqtəyə yönəldilməsi ilə şişin məhv edilməsi.
3. Kemoterapiya
Kemoterapiya, xərçəng hüceyrələrini öldürmək və ya onların böyüməsini yavaşlatmaq üçün dərmanların istifadəsini əhatə edir:
Oral və İntravenöz Kemoterapiya: Dərmanlar ağız yolu ilə və ya damar yolu ilə verilir.
Intratekal Kemoterapiya: Dərmanlar beyinə və onurğa beyin mayesinə birbaşa verilə bilər.
Gliadel Wafer: Cərrahiyyə zamanı şişin çıxarılmasından sonra beyinə yerləşdirilən kemoterapi dərmanı ehtiva edən biyobozunan vaflı.
4. Hədəflənmiş Terapiya
Hədəflənmiş terapiya, xərçəng hüceyrələrini xüsusi molekulyar hədəflərə yönəldən dərmanlar istifadə edir:
Kinaz İnhibitorları: Xərçəng hüceyrələrinin böyüməsi və yayılması üçün vacib olan fermentləri bloklamaq üçün.
Monoklonal Antikorlar: Xərçəng hüceyrələrinin böyüməsini maneə törətmək üçün.
5. İmmunoterapiya
İmmunoterapiya, bədənin immun sisteminin xərçəng hüceyrələrinə qarşı mübarizəsini gücləndirən müalicə üsuludur:
İmmun Çekpoint İnhibitorları: Xərçəng hüceyrələrinin immun hüceyrələr tərəfindən tanınmasını təmin etmək üçün.
T-hüceyrə Transfer Terapiyası: Xəstənin immun hüceyrələrinin genetik olaraq dəyişdirilərək xərçəng hüceyrələrini məhv etməsi.
Müalicədən Sonra Reabilitasiya və Dəstək
Beyin xərçəngi müalicəsi bəzi funksional və psixoloji təsirlərə səbəb ola bilər. Müalicədən sonra reabilitasiya və dəstək xidmətləri xəstənin həyat keyfiyyətini artırmağa kömək edə bilər:
Fiziki Terapiya: Hərəkət və gücün bərpası üçün.
Danışma və Udma Terapiyası: Danışma və udma funksiyalarının bərpası üçün.
Psixoloji Dəstək: Xərçəngin emosional və psixoloji təsirləri ilə başa çıxmaq üçün.
Sosial Dəstək: Ailə, dostlar və dəstək qrupları vasitəsilə sosial dəstək.
Profilaktika və İzləmə
Beyin xərçəngi müalicəsindən sonra müntəzəm tibbi nəzarət çox vacibdir:
Müntəzəm Təkiklər: Hər hansı bir təkrarlanma əlamətini erkən aşkar etmək üçün.
Həyat Tərzi Dəyişiklikləri: Sağlam qidalanma, müntəzəm fiziki fəaliyyət və siqaretin buraxılması.
Skrininq və Monitorinq: Erkən aşkarlama üçün müntəzəm tibbi müayinələr.
Təkrarlamaların İdarə Edilməsi: Xərçəngin təkrarlanması halında erkən müdaxilə.
Nəticə
Beyin xərçəngi ciddi bir vəziyyətdir, lakin erkən diaqnoz və müasir müalicə üsulları ilə sağalma şansı əhəmiyyətli dərəcədə artır. Əgər beyin xərçəngi ilə bağlı narahatlıqlarınız varsa və ya müalicə ilə bağlı suallarınız varsa, onkoloqa və ya neyrocərraha müraciət etmək vacibdir.
