Boruların Bağlanması Əməliyyatının Aşamaları və Texnikaları
Tubal ligasiya bir neçə üsuldan istifadə edilərək həyata keçirilə bilər. Əsas metodlar aşağıdakılardır:
Laparoskopik Tubal Ligasiya
Əməliyyatın Aşamaları:
Xəstə ümumi anesteziya altında olur.
Qarın nahiyəsində kiçik bir kəsik açılır və laparoskop (kiçik bir kamera) bu kəsikdən daxil edilir.
Laparoskop qarın boşluğunu görməyə imkan verir və digər kiçik alətlər digər kəsiklərdən daxil edilir.
Fallop boruları müəyyən edilir və qısqaclar, halqalar, elektrikli koterizasiya (yanma yolu ilə bağlanma) və ya bağlayıcı tikişlər vasitəsilə bağlanır, kəsilir və ya çıxarılır.
Əməliyyatın sonunda alətlər çıxarılır və kəsiklər tikişlə bağlanır.
Bərpa Müddəti: Laparoskopik əməliyyatlar adətən az invazivdir və bərpa müddəti qısadır. Xəstə əməliyyatdan sonra eyni gün və ya bir gün sonra evə buraxıla bilər.
Mini-Laparotomiya
Əməliyyatın Aşamaları:
Mini-laparotomiya adətən doğumdan dərhal sonra (postpartum tubal ligasiya) həyata keçirilir. Bu üsul həm də mədəaltı kəsikdən həyata keçirilir.
Əməliyyat ümumi anesteziya altında və ya spinal anesteziya ilə edilir.
Qarında kiçik bir kəsik açılır və fallop borularına giriş təmin edilir.
Borular kəsilir, bağlanır və ya qısqaclarla bağlanır.
Kəsik tikişlərlə bağlanır və əməliyyat tamamlanır.
Bərpa Müddəti: Adətən qısa müddətli hospitalizasiya tələb olunur və bərpa müddəti bir neçə gündən bir həftəyə qədər davam edə bilər.
Laparotomiya (Açıq Cərrahi Əməliyyat)
Əməliyyatın Aşamaları:
Bu üsul adətən digər qarın əməliyyatları ilə birlikdə (məsələn, keysəriyyə əməliyyatı zamanı) həyata keçirilir.
Daha böyük bir qarın kəsiyi açılır və fallop boruları qısqaclar, kəsiklər və ya digər üsullarla bağlanır və ya çıxarılır.
Bərpa Müddəti: Açıq əməliyyat daha invazivdir və bərpa müddəti daha uzun ola bilər. Xəstə bir neçə gün xəstəxanada qala bilər.
Histeroskopik Tubal Ligasiya (Essure Metodu)
Əməliyyatın Aşamaları:
Bu metodda qarın kəsiklərinə ehtiyac yoxdur. Xüsusi bir cihaz vaginadan və uşaqlıq boynundan keçərək fallop borularının ucuna yerləşdirilir.
Fallop borusuna kiçik bir spiral cihaz yerləşdirilir. Bu cihaz borunun içərisində skar toxuması meydana gətirərək borunu bağlayır.
Bu üsul ümumiyyətlə lokal anesteziya altında həyata keçirilir.
Bərpa Müddəti: Prosedurdan sonra boruların tam bağlanması üçün 3 ay gözləmək lazımdır. Bu müddət ərzində başqa kontrasepsiya üsulundan istifadə edilməlidir.
Tubal Ligasiya Əməliyyatının Faydaları və Riskləri
Faydalar:
Daimi Kontrasepsiya: Tubal ligasiya yüksək effektivliyə malik bir kontrasepsiya üsuludur və daimi qorunma təmin edir.
Hormonlardan Azaddır: Hormonal dəyişikliklərə səbəb olmur və menstrual dövrə birbaşa təsir etməz.
Qısa Bərpa Müddəti: Minimal invaziv üsullarla həyata keçirildikdə qısa müddətli bərpa dövrü tələb edir.
Risklər:
Cərrahi Risklər: Hər bir əməliyyat kimi tubal ligasiyanın da qanaxma, infeksiya, anesteziya reaksiyaları və qonşu orqanlara zərər kimi riskləri vardır.
Ektopik Hamiləlik Riski: Tubal ligasiyadan sonra nadir hallarda baş verən hamiləliklər, çox vaxt ektopik (uşaqlıqdan kənar) olur ki, bu da ciddi bir vəziyyətdir.
Daimi və Geri Dönməzdir: Bu prosedur daimi olduğundan, sonradan hamilə qalmaq istəyən qadınlar üçün geri dönməz ola bilər.
Psixoloji Effektlər: Bəzi qadınlarda əməliyyatdan sonra emosional və ya psixoloji təsirlər müşahidə edilə bilər.
Bərpa və Qulluq
Əməliyyatdan sonra xəstələr bir neçə gün ərzində istirahət etməli və fiziki fəaliyyətlərdən çəkinməlidirlər.
Əməliyyatdan sonra kəsik bölgəsində şişlik, qızartı və ya infeksiya əlamətləri üçün nəzarət edilməlidir.
Əməliyyatdan bir neçə gün sonra normal gündəlik fəaliyyətlərə qayıtmaq mümkündür, lakin ağır qaldırma və ya güclü fiziki fəaliyyətlərdən qaçmaq tövsiyə olunur.
Nəticə
Tubal ligasiya, hamiləlikdən daimi qorunma təmin edən effektiv bir kontrasepsiya üsuludur. Bu prosedurun fərdi uyğunluğu, riskləri və faydaları barədə qərar vermək üçün tibbi mütəxəssislə məsləhətləşmək vacibdir.
