Səbəbləri
Düşmələr: Əl üzərinə düşmə və ya birbaşa çiyinə düşmə.
Yüksək sürətli travmalar: Avtomobil qəzaları və ya idman zədələri.
Osteoporoz: Sümüklərin zəifləməsi, xüsusilə yaşlı insanlarda daha çox rast gəlinir.
Patoloji sınıqlar: Sümük xərçəngi və ya infeksiyalar kimi xəstəliklər nəticəsində zəifləyən sümüklər.
Simptomları
Şiddətli ağrı: Sınıq yerində kəskin və davamlı ağrı.
Şişkinlik və göyərmə: Zədələnmiş ərazidə şişkinlik və göyərmə.
Hərəkət məhdudiyyəti: Qolu hərəkət etdirməkdə çətinlik.
Deformasiyalar: Sümük qırıqlarının yerdəyişməsi nəticəsində çiyin formasının dəyişməsi.
Sınıq səsləri: Hərəkət zamanı qırılan sümük hissələrinin bir-birinə sürtünməsi nəticəsində çıxan səs.
Diaqnoz
Fiziki müayinə: Həkim çiyin və qolun hərəkət qabiliyyətini, şişkinliyi və ağrını yoxlayır.
Röntgen: Sınıqların yerini və şəklini dəqiq müəyyən etmək üçün istifadə edilir.
CT və ya MRI: Daha dəqiq görüntülər əldə etmək üçün, xüsusilə kompleks sınıqlarda.
Müalicə
Çiyin sümüyünün sınıqlarının müalicəsi sınığın yerinə, şiddətinə və xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyətinə bağlı olaraq dəyişir:
Konservativ Müalicə
İmmobilizasiya: Çiyin və qolu hərəkətsiz saxlamaq üçün qol askısı və ya sling.
Ağrı kəsicilər: Ağrını yüngülləşdirmək üçün dərmanlar.
Buz tətbiqi: Şişkinliyi və ağrını azaltmaq üçün buz paketləri tətbiqi.
Fizioterapiya: Hərəkət və gücü bərpa etmək üçün xüsusi məşqlər və fizioterapiya seansları.
Cərrahi Müalicə
Sınıq redüksiyası və fiksasiyası: Sınıq parçalarını yerinə qoymaq və metalla fiksasiya etmək (məsələn, plitələr, vintlər və ya intramedüllar çubuqlar).
Çiyin protezi: Çiyin oynağının ağır zədələnməsi hallarında çiyin protezi əməliyyatı.
Reabilitasiya və Bərpa
Erkən hərəkət və məşqlər: Çiyin və qolun hərəkətliliyini artırmaq üçün erkən dövrdə yüngül məşqlər.
Fizioterapiya: Sümük tam sağaldıqdan sonra gücü və funksiyanı bərpa etmək üçün intensiv fizioterapiya.
Müşahidə: Sümüyün sağalmasının izlənməsi üçün müntəzəm həkim nəzarəti və röntgenlər.
Profilaktika
Düşmələrin qarşısını almaq: Evdə və iş yerlərində təhlükəsizlik tədbirləri almaq.
Güclü sümüklər üçün qidalanma: Kalsium və D vitamini ilə zəngin pəhriz.
Müntəzəm idman: Əzələ gücünü və koordinasiyanı artırmaq üçün idman və məşqlər.
Osteoporoz müalicəsi: Osteoporoz diaqnozu qoyulmuş insanlarda dərman və həyat tərzi dəyişiklikləri.
Çiyin sümüyünün sınıqları ciddi bir problem ola bilər və düzgün müalicə və reabilitasiya ilə tam sağalma mümkündür. Hər hansı bir zədə və ya sınıq şübhəsi olduqda, dərhal tibbi yardım almaq vacibdir.
