Diş Əti Xəstəliklərinin Növləri
1. Gingivit
Nədir?: Diş ətinin səthi iltihabı. Ən yüngül diş əti xəstəliyidir.
Əlamətlər: Diş ətinin qızarması, şişməsi və qanaması. Adətən ağrı olmur.
Müalicə: Gündəlik diş təmizliyi (fırçalama və diş ipi istifadə etmə), diş həkimi tərəfindən təmizlənmə.
2. Periodontit
Nədir?: Diş ətinin və dişləri dəstəkləyən strukturların daha dərin iltihabı. Gingivitin müalicə edilməməsi nəticəsində inkişaf edə bilər.
Əlamətlər: Diş ətinin çəkilməsi, dişlər arasında boşluqların yaranması, pis ağız qoxusu, dişlərin hərəkətlənməsi və həssaslığı, çeynəmə zamanı ağrı.
Müalicə: Diş həkimi tərəfindən dərindən təmizləmə (skeyl və kök planlaşdırma), antibiotiklər, müalicə edilməzsə cərrahi müdaxilə.
Səbəbləri
Bakterial Lövhə: Ağızda yığılan və diş ətində iltihaba səbəb olan bakterial plak.
Zəif Oral Gigiyena: Dişlərin müntəzəm fırçalanmaması və diş ipi istifadə edilməməsi.
Siqaret Çəkmək: Diş əti xəstəliklərinin riskini artırır.
Hormonal Dəyişikliklər: Hamiləlik, menstruasiya və menopoz zamanı hormonal dəyişikliklər diş ətlərini daha həssas edə bilər.
Genetik Yatqınlıq: Ailə tarixi diş əti xəstəliklərinə meylli ola bilər.
Diabet: Diabetli şəxslərdə infeksiyalara qarşı həssaslıq artır.
Stress: Stress, immun sistemin zəifləməsinə və infeksiyalara qarşı daha az müqavimətli olmasına səbəb ola bilər.
Zəif Qidalanma: Vitamin və mineral çatışmazlığı diş əti sağlamlığını zəiflədə bilər.
Bəzi Dərmanlar: Bəzi dərmanlar diş ətini qıcıqlandıra və ya ağız quruluğuna səbəb ola bilər.
Əlamətlər
Diş ətinin qızarması və şişməsi
Diş əti qanaması, xüsusilə diş fırçalama zamanı
Dişlərin həssaslığı və ağrısı
Diş ətinin çəkilməsi və ya dişlərin uzun görünməsi
Ağızdan pis qoxu gəlməsi
Dişlərin hərəkətlənməsi və ya aralanması
Çeynəmə zamanı ağrı və narahatlıq
Müalicə Yolları
Qeyri-Cərrahi Müalicə
Diş Fırçalama və Diş İpi: Gündə ən azı iki dəfə diş fırçalamaq və diş ipi istifadə etmək.
Peşəkar Diş Təmizliyi: Diş həkimi tərəfindən müntəzəm təmizləmə (skeyl və kök planlaşdırma).
Antibakterial Müşahidə: Antibakterial ağız yuyucuları və diş məcunları istifadə etmək.
Antibiotiklər: İnfeksiyanın yayılmasının qarşısını almaq üçün bəzi hallarda təyin edilə bilər.
Cərrahi Müalicə
Flap Cərrahiyyəsi: Diş ətinin qaldırılması və dərin təmizləmə üçün.
Diş Əti Qrefti: Diş əti çəkilməsi olan bölgələrə əlavə diş əti toxumasının yerləşdirilməsi.
Kök Planlaşdırma və Skaling: Diş köklərinin dərindən təmizlənməsi və kök səthinin düzəldilməsi.
Qovuq Cərrahiyyəsi: Dişləri dəstəkləyən sümükləri yenidən formalaşdırmaq üçün.
Profilaktika və Dəstək
Müntəzəm Diş Fırçalama və Diş İpi İstifadəsi: Gündə ən azı iki dəfə diş fırçalamaq və diş ipi istifadə etmək.
Diş Həkimi Müayinələri: Hər altı ayda bir diş həkimi tərəfindən yoxlanmaq və peşəkar təmizləmə.
Sağlam Qidalanma: Vitamin və mineral baxımından zəngin qidalarla qidalanmaq.
Siqaret Çəkməmək: Siqaret çəkməyi tərgitmək və ya azaltmaq.
Ağız Yuyucuları: Antibakterial ağız yuyucuları istifadə etmək.
Nəticə
Diş əti xəstəlikləri ciddi narahatlıqlara və diş itkisinə səbəb ola bilər, lakin erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə bu problemlərin əksəriyyəti uğurla idarə edilə bilər. Əgər diş əti xəstəlikləri ilə bağlı narahatlıq və ya suallarınız varsa, mütləq bir diş həkiminə müraciət edin. Diş əti sağlamlığınızı qorumaq üçün müntəzəm olaraq diş həkimi müayinələrinə gedin və gündəlik ağız baxımına diqqət yetirin.
