Epilepsiya Nöbetlərinin Növləri
Epilepsiya nöbetləri iki əsas qrupa bölünür:
Fokal Nöbetlər (partial nöbetlər): Beyinin yalnız bir hissəsini təsir edir. Bu nöbetlər özünü bilən (fokal bilinçli) və ya özünü bilməyən (fokal bilinçsiz) olaraq iki qrupa ayrıla bilər.
Ümumi Nöbetlər: Beynin bütün hissələrini təsir edir. Bu nöbetlər arasında tonik-klonik (əvvəllər "böyük tutma" adlandırılan), absans (əvvəllər "kiçik tutma"), atonik, tonik və klonik nöbetlər daxildir.
Simptomlar
Epilepsiya nöbetlərinin simptomları nöbet növünə görə dəyişir:
Fokal bilinçli nöbetlər: Duyğusal dəyişikliklər, tək tərəfli hərəkətlər, qəribə dad və ya qoxular.
Fokal bilinçsiz nöbetlər: Avtomatik hərəkətlər, xatırlama qabiliyyətinin itirilməsi.
Tonik-klonik nöbetlər: Şüurluluğun itirilməsi, bədənin gərginləşməsi, ardıcıl sarsıntılar, qısa müddətli nəfəs kəsmə.
Absans nöbetlər: Qısa müddətli şüurluluğun itirilməsi, düşüncənin dayanması.
Atonik nöbetlər: Birdən-birə əzələ tonusunun itirilməsi nəticəsində yıxılma.
Səbəblər
Epilepsiya səbəbləri müxtəlif ola bilər:
İrsi amillər: Bəzi epilepsiya növləri irsi keçə bilər.
Beyin zədələnməsi: Travma, infeksiya (məsələn, menenjit), doğum zamanı meydana gələn problemlər.
Beyin xəstəlikləri: Beyin şişi, damar problemləri.
Kimyəvi dəyişikliklər: Nörotransmitterlərin dəngəsizliyi.
Müalicə
Dərmanlar: Əksər hallarda, epilepsiya antiepileptik dərmanlarla idarə oluna bilər.
Cərrahiyyə: Nöbetləri dərmanla nəzarət altına almaq mümkün olmadıqda, bəzi hallarda epileptik fokusun cərrahi yolla çıxarılması tövsiyə edilə bilər.
Nörostimulyasiya cihazları: Vagus sinir stimulyatoru və ya beynin digər stimulyasiya texnologiyaları.
Ketogenik pəhriz: Yüksək yağ, aşağı karbohidrat tərkibli pəhriz nöbetlərin sıxlığını azaltmağa kömək edə bilər.
Epilepsiya ilə yaşamaq kompleks idarəetmə və dəstək tələb edir. Epilepsiya diaqnozu qoyulduqda, həkimlə mütəmadi əlaqə saxlamaq və müalicə planını düzgün şəkildə yerinə yetirmək mühümdür. Şəxsi sağlamlıq planının düzgün idarə edilməsi ilə çoxlu epilepsiya xəstələri aktiv və məhsuldar həyat sürə bilərlər.
