Əlamətləri
Döşdə bərk və hamar, hərəkətli bir yumru
Adətən ağrısızdır
Toxunulduqda asanlıqla yerini dəyişə bilən bir forma
Diaqnoz
Fibroadenomaların diaqnozu adətən fiziki müayinə, mammoqrafiya, ultrasəs və bəzən biopsiya vasitəsilə qoyulur. Biopsiya, şübhəli kütlənin bir hissəsinin mikroskop altında müayinə edilməsi üçün götürülməsi prosesidir.
Müalicə
Fibroadenomalar adətən xərçəngə çevrilmir və müalicə tələb etməyə bilər. Lakin bəzi hallarda cərrahi çıxarılma tövsiyə olunur:
Fibroadenomanın sürətlə böyüdüyü hallarda
Narahatlıq və ya kosmetik narazılıq yaradan hallarda
Şübhəli və ya qeyri-adi görünüşlü fibroadenomalar (diaqnoz üçün biopsiya tələb olunur)
Cərrahiyyə üsulları:
Eksizyonal Biopsiya: Fibroadenomanın cərrahi yolla tamamilə çıxarılması. Bu üsul, fibroadenomanın xərçəng olmadığını təsdiq etmək üçün istifadə edilir.
Krioablasiya: Bu üsulda fibroadenoma soyuq qaz və ya maye azot ilə dondurulur və məhv edilir. Minimal invaziv bir prosedur olaraq qəbul edilir.
Döş Kistləri
Döş kistləri, döş toxuması içində maye ilə dolu kisələrdir və yaxşıxassəli döş xəstəlikləri arasında çox yaygındır. Kistlər müxtəlif ölçülərdə ola bilər və bir və ya bir neçə ədəd ola bilər. Döş kistləri adətən menstrual dövrün müəyyən mərhələlərində böyüyüb kiçilə bilər.
Əlamətləri
Döşdə yumşaq və ya sərt hiss edilən bir yumru
Adətən yumruyu sıxanda maye hərəkəti hiss olunur
Ağrı və ya narahatlıq (xüsusilə menstruasiya dövründə)
Döşdə dolğunluq və ya ağırlıq hissi
Diaqnoz
Döş kistləri adətən fiziki müayinə, mammoqrafiya və ultrasəs vasitəsilə diaqnoz edilir. Kistlərin bərk və ya maye ilə dolu olub olmadığını təsdiq etmək üçün ultrasəs istifadə edilir. Şübhəli hallarda, iynə biopsiyası (aspirasiya) ilə kistdən maye çıxarılaraq müayinə edilə bilər.
Müalicə
Döş kistləri əksər hallarda müalicə tələb etmir və öz-özünə yox ola bilər. Lakin bəzi hallarda müalicə və ya müdaxilə lazım ola bilər:
Kist böyükdür və ağrı və ya narahatlıq yaradırsa
Kist təkrar-təkrar yaranırsa
Kistdə qanlı və ya qeyri-adi maye varsa
Cərrahiyyə üsulları:
İynə Aspirasiya: Kist içərisindəki mayenin ince iynə və şpris vasitəsilə çıxarılması. Bu prosedur sadədir və əksər hallarda kistin kiçilməsinə və ya yox olmasına səbəb olur.
Cərrahi Çıxarılma (Eksizyonal Biopsiya): Kist çox böyükdürsə, təkrar yaranırsa və ya xərçəng riskini aradan qaldırmaq üçün kist tamamilə çıxarılır. Bu üsul adətən daha az rast gəlinən hallarda tətbiq olunur.
Cərrahiyyədən Sonra Sağalma Prosesi
Fibroadenoma və kist cərrahiyyəsindən sonra sağalma prosesi ümumiyyətlə sürətli və ağrısızdır:
Cərrahiyyədən sonra bir neçə gün ərzində şişlik, morarma və ağrı ola bilər.
Ağrını idarə etmək üçün ağrıkəsicilər təyin edilə bilər.
Minimal invaziv prosedurlar (krioablasiya, iynə aspirasiya) daha qısa sağalma müddəti tələb edir.
Əməliyyat yarasının infeksiyasının qarşısını almaq üçün yara baxımı vacibdir.
Nəticə
Fibroadenomalar və döş kistləri çox vaxt xərçəng riski daşımır, lakin bu şişlərin təbiətini və böyüməsini izləmək vacibdir. Əgər döşdə hər hansı bir yumru və ya anormal dəyişiklik müşahidə edilərsə, mütləq bir həkimə müraciət edilməlidir. Erkən diaqnoz və düzgün müayinə nəticəsində çox vaxt ciddi fəsadların qarşısını almaq mümkündür.