Əlamətlər
Hidronefrozun simptomları böyrək zədələnməsinin dərəcəsinə və yaranma səbəbinə bağlı olaraq dəyişir. Əlamətlər aşağıdakılar ola bilər:
Yan və ya bel ağrısı: Böyrək bölgəsində kəskin və ya davamlı ağrı.
Hematuri: Sidikdə qan.
Sidik axınının zəifliyi: Sidik ifrazında çətinlik və ya zəif axın.
Tez-tez sidik ifrazı: Sidik ifrazına daha çox ehtiyac.
Ürəkbulanma və qusma: Xüsusilə kəskin hallarda.
İnfeksiya əlamətləri: Sidik yolu infeksiyası simptomları, məsələn, yüksək hərarət, üşütmə və dizuriya.
Yorğunluq və zəiflik: Böyrək funksiyasının azalmasına bağlı olaraq.
Səbəblər və Risk Faktorları
Hidronefroz müxtəlif səbəblərdən qaynaqlana bilər və bu səbəblər böyrəklərin yuxarı və ya aşağı sidik yollarında yerləşə bilər:
Böyrək daşları: Sidik axarlarında tıxanmaya səbəb olan böyrək daşları.
Sidik yolu tıxanmaları: Sidik yollarında daralmalar və ya tıxanmalar.
Prostat problemləri: Böyümüş prostat vəzisi sidik axarını daraldır.
Hamiləlik: Böyüyən uterus sidik yollarına təzyiq göstərir.
İnvaziv şişlər: Böyrək və ya sidik yollarında böyüyən şişlər.
Anadangəlmə anomaliyalar: Doğuşdan olan böyrək və sidik yolları strukturu problemləri.
Yoluxucu xəstəliklər: Sidik yollarında infeksiyalar.
Diaqnostika
Hidronefrozun diaqnozu bir neçə addımı əhatə edir:
Tibbi tarix və fiziki müayinə: Simptomlar və tibbi tarix haqqında məlumat.
Laborator testlər:
Sidik testi: Sidikdə infeksiya, qan və ya digər anomaliyaların yoxlanılması.
Qan testi: Kreatinin və qan üre azotu (BUN) səviyyələrinin yoxlanılması, böyrək funksiyasının qiymətləndirilməsi.
Görüntüləmə testləri:
Ultrasəs: Böyrəklərin və sidik yollarının strukturlarını vizualizasiya etmək üçün.
CT skan: Daha dəqiq görüntülər əldə etmək və tıxanma səbəbini müəyyənləşdirmək üçün.
MRI: Yumşaq toxumaların və böyrəklərin detallı görüntülənməsi.
Intravenoz pyelogram (IVP): Kontrast maddə istifadə edilərək sidik yollarının görüntülənməsi.
Müalicə
Hidronefrozun müalicəsi tıxanmanın səbəbindən və böyrək zədələnməsinin dərəcəsindən asılıdır. Müalicə metodları aşağıdakıları əhatə edə bilər:
Tıxanmanın aradan qaldırılması:
Böyrək daşlarının çıxarılması: Endoskopik prosedurlar, litotripsi və ya cərrahi müdaxilə ilə.
Prostat problemlərinin müalicəsi: Prostatın böyüməsinin azaldılması və ya çıxarılması.
Şişlərin çıxarılması: Cərrahi müdaxilə və ya onkoloji müalicələr.
Strikturların genişləndirilməsi: Sidik yollarının daralmalarının genişləndirilməsi və ya bypass əməliyyatları.
İnfeksiyaların müalicəsi:
Antibiotiklər: Sidik yolu infeksiyalarının müalicəsi üçün.
Drenaj prosedurları:
Nefrostomiya: Böyrəkdən sidik axışını təmin etmək üçün dəriyə yerləşdirilən boru vasitəsilə.
Stent yerləşdirilməsi: Sidik yollarının tıxanmalarının aradan qaldırılması və sidik axışının bərpa edilməsi üçün.
Ağrı və simptomların idarə edilməsi:
Ağrı kəsicilər: Ağrının yüngülləşdirilməsi üçün.
Bol maye qəbulu: Sidik yollarının təmizlənməsinə kömək etmək üçün kifayət qədər su içmək.
Profilaktika
Hidronefrozun qarşısını almaq üçün aşağıdakı tədbirlər görülə bilər:
Kifayət qədər su içmək: Böyrək və sidik yollarının sağlamlığını qorumaq üçün kifayət qədər su qəbul etmək.
Sidik yolu infeksiyalarının qarşısının alınması: Tez-tez təkrarlanan UTİ-lərin müalicəsi və profilaktikası.
Böyrək daşlarının qarşısının alınması: Diyet və həyat tərzi dəyişiklikləri ilə böyrək daşlarının yaranmasının qarşısını almaq.
Müntəzəm tibbi yoxlamalar: Böyrək və sidik yollarının sağlamlığını izləmək üçün müntəzəm tibbi yoxlamalar.
Hidronefroz ciddi bir vəziyyət ola bilər və erkən diaqnoz və müalicə böyrək zədələnməsinin qarşısını almaq üçün həyati əhəmiyyət daşıyır. Əgər əlavə suallarınız varsa və ya daha çox məlumat əldə etmək istəyirsinizsə, mənə bildirin.