Diş implantının strukturu:
Diş implantı üç əsas komponentdən ibarətdir:
İmplant vida (implant kökü): Çənə sümüyünə yerləşdirilən titandan hazırlanan vida şəklində bir strukturdur. Bu, təbii diş kökünü təqlid edir və çənə sümüyü ilə birləşərək sabitlik yaradır.
Abutment: İmplant və tac (kron) arasında körpü vəzifəsini yerinə yetirən hissədir. Abutment implantın üzərinə yerləşdirilir və tacı dəstəkləyir.
Tac (kron): Abutmentin üzərinə oturdulan və itirilmiş dişin yerini dolduran süni dişdir. Bu taclar estetik və funksional olaraq təbii dişləri təqlid edir və keramika, porselen və ya metal-keramika kimi materiallardan hazırlanır.
Diş implantının üstünlükləri:
Estetik görünüş: Diş implantları təbii dişlərin görünüşünü təqlid edərək təbii və gözəl bir gülüş təmin edir. Çünki implant sümük içərisinə yerləşdirildiyi üçün diş əti və sümük səviyyəsində estetik uyğunluq təmin olunur.
Sabitlik və funksionallıq: İmplantlar çənə sümüyü ilə birləşərək sabit bir təməl yaradır və təbii diş kimi funksional olur. Yemək yemək, danışmaq və digər gündəlik fəaliyyətlər təbii şəkildə davam etdirilə bilər.
Uzunömürlülük: Düzgün qulluq edildikdə diş implantları ömür boyu davam edə bilər. Digər diş əvəzetmə üsullarına (körpü və protezlər kimi) nisbətən daha uzunömürlüdür.
Sümük itkisini önləyir: Dişin itirilməsi çənə sümüyündə rezorbsiya (sümük itkisi) prosesini başlada bilər. Diş implantı sümüyə yerləşdirildiyi üçün bu prosesi ləngidir və sümüyün möhkəmliyini qoruyur.
Ətraf dişlərə təsir etmir: Körpü və protezlərdən fərqli olaraq, diş implantı ətrafdakı sağlam dişləri aşındırmaq və ya onlara yük vermək ehtiyacı olmadan tək başına sabit qalır.
Diş implantının tətbiqi:
İmplant tətbiqi mərhələli bir prosesdir və hər mərhələ həkim tərəfindən diqqətlə planlaşdırılır:
Diaqnoz və planlama: Diş həkimi əvvəlcə çənə sümüyünün vəziyyətini, dişlərin quruluşunu və sağlamlıq vəziyyətini yoxlayır. Bunun üçün rentgen və ya 3D görüntüləmə (CBCT) istifadə edilə bilər. Çənə sümüyünün qalınlığı və sıxlığı implant üçün uyğun olmalıdır. Əgər çənə sümüyündə kifayət qədər sümük yoxdursa, əvvəlcə sümük artırma (sümük grefti) əməliyyatı lazım ola bilər.
İmplantın yerləşdirilməsi: İmplant vida şəklində olan süni diş köküdür və bu, cərrahi müdaxilə ilə çənə sümüyünə yerləşdirilir. Bu əməliyyat adətən yerli anesteziya altında aparılır və prosedur zamanı ağrı hiss olunmur.
İmplantın sağalması və osseointegrasiya: İmplant çənə sümüyünə yerləşdirildikdən sonra "osseointegrasiya" adlanan proses başlayır. Bu müddət ərzində implant çənə sümüyü ilə tam olaraq birləşir. Bu proses təxminən 3-6 ay çəkir.
Abutmentin yerləşdirilməsi: İmplant tam sağaldıqdan sonra abutment adlı bir hissə implantın üzərinə yerləşdirilir. Bu hissə tacı dəstəkləyir.
Tacın (kronun) hazırlanması və yerləşdirilməsi: Abutment yerləşdirildikdən sonra dişin son görünüşünü təmin edən tac (kron) hazırlanır. Tac təbii diş rənginə uyğun olaraq laboratoriyada xüsusi olaraq hazırlanır və abutmentin üzərinə yerləşdirilir.
İmplant prosedurundan sonra qulluq:
İmplantın uzunömürlü olması üçün düzgün ağız baxımı və müntəzəm diş həkimi ziyarətləri vacibdir. Aşağıdakı məsləhətlərə əməl etmək implantın uğurunu təmin edir:
Gündəlik diş təmizliyi: Diş implantının ətrafını mütəmadi olaraq diş fırçası və diş ipi ilə təmizləmək vacibdir. İmplant ətrafında bakteriya yığılması infeksiyaya səbəb ola bilər.
Düzenli diş həkimi ziyarətləri: İmplantın vəziyyətini və ağız sağlamlığını yoxlamaq üçün hər 6 aydan bir diş həkiminə müraciət edilməlidir.
Düzgün qidalanma: İmplantın ətrafında sərt qidaların çox sərt şəkildə dişlənməsindən çəkinmək məsləhətdir.
Siqaretdən çəkinmə: Siqaret implantın sağalmasını gecikdirə bilər və implantın uzunmüddətli uğuruna mənfi təsir göstərə bilər.
Diş implantı kimlər üçün uyğundur?
Diş implantı adətən sağlam diş ətləri və kifayət qədər çənə sümüyü olan şəxslər üçün uyğundur. Lakin implantdan əvvəl diş həkimi, ümumi sağlamlıq vəziyyətini və çənə sümüyünün uyğunluğunu qiymətləndirir. Bəzi hallarda xəstəliklər və ya sümük çatışmazlığı olan insanlarda implant proseduru əvvəlcə müalicə və ya sümük artırma əməliyyatı ilə təmin edilə bilər.
Diş implantının müvəffəqiyyəti:
Diş implantları çox yüksək müvəffəqiyyət nisbətinə sahibdir və düzgün qulluq edildikdə ömür boyu davam edə bilər. Ancaq bəzi faktorlara, məsələn, çənə sümüyünün sağlamlığı, düzgün ağız gigiyenası və siqaretdən çəkinməklə implantın uğuru artırıla bilər.
İmplantlar, itirilmiş dişlərin yerini doldurmaq üçün ən müasir və estetik həll yolu kimi qəbul edilir. Təbii görünüş, funksional sabitlik və uzunömürlülük təmin edən diş implantları, ağız sağlamlığını bərpa etmək üçün ideal bir seçimdir.
