Reabilitasiya Proqramının Əsas Tərkib Hissələri
1. Fizioterapiya
Hərəkət və Güc İdarəsi: Hərəkət qabiliyyətini bərpa etmək və əzələ gücünü artırmaq üçün xüsusi hərəkət və məşqlər.
Denge və Koordinasiya: Denge və koordinasiyanı yaxşılaşdırmaq üçün hərəkət təlimləri.
Günlük Aktivliklərə Hazırlıq: Yürüyüş, pilləkən çıxmaq və digər gündəlik fəaliyyətlərə hazırlıq məşqləri.
2. Peşə Terapiyası
Gündəlik Həyat Fəaliyyətləri: Geyinmək, yemək, hamam etmək və digər gündəlik fəaliyyətlər üçün təlim.
Adaptiv Avadanlıqların İstifadəsi: Adaptiv avadanlıqların (məsələn, xüsusi çəngəllər, əl tutacaqları) istifadəsinin öyrədilməsi.
Mühit Dəyişikliyi: Ev və iş yerlərində dəyişikliklər etmək üçün təkliflər.
3. Danışıq və Dil Terapiyası
Aphaziya və Disartriya: Danışıq və dil problemlərini aradan qaldırmaq üçün terapiya.
Ünsiyyət Bacarıqları: Alternativ ünsiyyət vasitələrinin öyrədilməsi (məsələn, şəkillər, jestlər).
Qəbula Yönəlik Müalicələr: Qəbul və anlama bacarıqlarının inkişaf etdirilməsi.
4. Koqnitiv və Emosional Reabilitasiya
Yaddaş və Diqqət Təlimi: Yaddaş və diqqət problemlərinin aradan qaldırılması üçün təlim.
Problem Həll Etmə və Düşünmə Bacarıqları: Koqnitiv funksiyaların bərpası üçün təlim.
Psixoloji Dəstək: Depressiya, narahatlıq və digər emosional problemlərin idarə edilməsi üçün psixoloji dəstək.
Reabilitasiya Proqramının İcra Prosesi
Başlanğıc Qiymətləndirmə: Müxtəlif mütəxəssislər (fizioterapistlər, peşə terapevtləri, danışıq terapevtləri, psixoloqlar) tərəfindən xəstənin vəziyyəti qiymətləndirilir və reabilitasiya proqramı tərtib edilir.
Fərdi Reabilitasiya Planı: Xəstənin ehtiyaclarına uyğun olaraq fərdiləşdirilmiş reabilitasiya planı hazırlanır.
Müntəzəm Sessiyalar: Müxtəlif terapiya seansları planlaşdırılır və müntəzəm olaraq həyata keçirilir.
Davamlı İzləmə və Dəyərləndirmə: Reabilitasiya müddətində xəstənin irəliləyişi davamlı olaraq izlənilir və lazım olduqda plan tənzimlənir.
Ailə və Baxıcıların Təhsili: Xəstənin ailəsi və baxıcılarına dəstək və təlim verilir.
Reabilitasiya Müddəti
Reabilitasiya müddəti xəstənin vəziyyətinə və irəliləyişinə bağlı olaraq dəyişir. Bəzi xəstələr üçün bu proses aylarla, bəziləri üçün isə illərlə davam edə bilər. Erken başlanılan reabilitasiya, bərpa prosesinin daha sürətli və effektiv olmasına kömək edə bilər.
Nəticə
İnsult reabilitasiyası, xəstənin funksional müstəqilliyini artırmaq və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün çox əhəmiyyətli bir prosesdir. Fərqli mütəxəssislərdən ibarət bir komanda tərəfindən həyata keçirilən reabilitasiya proqramı, hər bir xəstənin ehtiyaclarına uyğun olaraq tənzimlənməlidir. Müntəzəm terapiya seansları və davamlı izləmə ilə xəstələr, itirilmiş funksiyalarını bərpa edə və gündəlik həyat fəaliyyətlərini daha müstəqil şəkildə yerinə yetirə bilərlər.
