Səbəblər
Kəskin bronxitin əsas səbəbləri:
Virus infeksiyaları
Ən yaygın səbəbdir və soyuqdəymə və qrip virusları buna daxildir.
Bakterial infeksiyalar
Nadir hallarda, bronxit bakterial infeksiya nəticəsində yarana bilər.
Qıcıqlandırıcı maddələr
Tütün tüstüsü, hava çirkliliyi, kimyəvi maddələr və ya toz kimi qıcıqlandırıcılar bronxların iltihabına səbəb ola bilər.
Risk Faktorları
Kəskin bronxit üçün bəzi risk faktorları mövcuddur:
Siqaret çəkmək
Zəif immun sistemi (məsələn, yaşlı insanlar, körpələr, xroniki xəstəliyi olanlar)
Hava çirkliliyi
Hava dəyişiklikləri
Ümumi soyuqdəymə və qrip mövsümü
Simptomlar
Kəskin bronxitin simptomları adətən soyuqdəymə və ya qrip simptomları ilə başlayır və aşağıdakılarla davam edə bilər:
Öskürək (adətən balgamlı)
Balgam ifrazı (şəffaf, sarı-yaşıl rəngdə ola bilər)
Gicəlmə
Nəfəs darlığı
Sinə ağrısı və ya narahatlıq
Halsızlıq və yorğunluq
Qızdırma və titrətmə
Diaqnoz
Kəskin bronxitin diaqnozu üçün həkim ümumiyyətlə aşağıdakı üsulları istifadə edir:
Tibbi tarix və fiziki müayinə: Həkim, simptomlarınızı və xəstəlik tarixçənizi soruşur və sinənizi dinləyir.
Göğüs röntgeni: Pneumoniya və ya digər ağciyər problemlərini istisna etmək üçün.
Balgam testi: Bakterial infeksiya varsa, onun müəyyən edilməsi üçün.
Müalicə
Kəskin bronxit adətən virus infeksiyası nəticəsində yarandığı üçün antibiotiklər təsirli deyil. Müalicə simptomları yüngülləşdirməyə yönəldilmişdir və aşağıdakıları əhatə edə bilər:
İstirahət
Kifayət qədər istirahət etmək bərpa prosesini sürətləndirə bilər.
Maye qəbulu
Bol maye içmək balgamın incəlməsinə və asan çıxmasına kömək edir.
Öskürək dərmanları
Öskürəyi yüngülləşdirmək üçün öskürək dərmanları istifadə edilə bilər.
Ağrı və qızdırma üçün dərmanlar
Parasetamol və ya ibuprofen kimi ağrı kəsicilər və qızdırma düşürücülər istifadə edilə bilər.
Nəmləndiricilər
Havanı nəmləndirmək tənəffüs yollarını rahatlaşdırmağa kömək edə bilər.
Profilaktika
Kəskin bronxitin qarşısını almaq üçün bəzi profilaktik tədbirlər görülə bilər:
Siqaret çəkməmək: Siqaret çəkməmək və tütün tüstüsündən uzaq durmaq bronxit riskini azaldır.
Əlləri yumaq: Əlləri mütəmadi olaraq yumaq və infeksiyaların yayılmasının qarşısını almaq üçün gigiyena qaydalarına riayət etmək.
Peyvəndlər: Qrip və pnevmoniya peyvəndləri kimi peyvəndlər bronxitə səbəb ola biləcək infeksiyaların qarşısını almağa kömək edə bilər.
Sağlam həyat tərzi: Düzgün qidalanma, kifayət qədər yatmaq və müntəzəm fiziki fəaliyyət immun sisteminizi gücləndirir.
Nə Zaman Həkimə Müraciət Etməli
Aşağıdakı hallarda dərhal tibbi yardım alın:
Öskürək üç həftədən çox davam edərsə
Yüksək qızdırma varsa və ya qızdırma azalmırsa
Nəfəs darlığı və ya sinə ağrısı varsa
Balgamda qan görünürsə
Tez-tez bronxit olursa
Kəskin bronxit adətən ciddi bir vəziyyət olmasa da, simptomlarınız pisləşərsə və ya uzun müddət davam edərsə, həkimə müraciət etmək vacibdir. Həkiminiz vəziyyətinizi qiymətləndirəcək və lazım olan müalicəni təyin edəcəkdir.