Erektil Disfunksiyanın Səbəbləri:
Erektil disfunksiya müxtəlif fiziki, psixoloji və həyat tərzi faktorları ilə əlaqədar ola bilər. Aşağıda ən çox rast gəlinən səbəblər verilmişdir:
Fiziki Səbəblər:
Ürək-damar xəstəlikləri: Ateroskleroz (damar sərtləşməsi), hipertoniya (yüksək qan təzyiqi) və yüksək xolesterol kimi xəstəliklər penisə qan axınının azalmasına səbəb ola bilər.
Diabet: Diabet, sinir zədələnməsinə və qan damarlarının zədələnməsinə səbəb ola bilər ki, bu da erektil disfunksiya riskini artırır.
Hormonal problemlər: Testosteron səviyyəsinin aşağı olması və ya tiroid problemləri kimi hormonal pozğunluqlar ereksiyaya təsir edə bilər.
Nevroloji pozğunluqlar: Parkinson xəstəliyi, multiple skleroz, beyin və onurğa zədələnmələri, serebral insult kimi nevroloji problemlər erektil funksiyanı poza bilər.
Prostat xəstəlikləri və cərrahiyyə: Prostat xərçəngi və ya prostat böyüməsi kimi vəziyyətlər və müalicələr (radiasiya və cərrahiyyə) erektil disfunksiyaya səbəb ola bilər.
Dərmanlar: Antidepresanlar, antihipertenzivlər (yüksək təzyiq dərmanları), antihistaminiklər və bəzi ağrıkəsicilər kimi dərmanların yan təsirləri ereksiyanı təsir edə bilər.
Siqaret və alkoqol: Siqaret çəkmək damarların daralmasına və qan dövranının zəifləməsinə səbəb ola bilər. Həddindən artıq alkoqol istifadəsi də erektil funksiyanı poza bilər.
Psixoloji Səbəblər:
Stress və narahatlıq: İş həyatı, maliyyə vəziyyəti və ya şəxsi münasibətlərlə bağlı stress və narahatlıq ereksiyaya təsir göstərə bilər.
Depressiya: Depressiya və digər emosional pozğunluqlar cinsi istəyi və funksiyanı azalda bilər.
Performans narahatlığı: Ereksiyanın davam etməməsi ilə bağlı narahatlıq və qorxu da erektil disfunksiyaya səbəb ola bilər.
Münasibət problemləri: Tərəfdaşla bağlı problemlər, əlaqə çatışmazlığı və ya münaqişələr cinsi funksiyanı poza bilər.
Həyat Tərzi Faktorları:
Fiziki fəaliyyətin olmaması: Hərəkətsiz həyat tərzi, piylənmə və sedentar yaşam tərzi erektil disfunksiyaya səbəb ola bilər.
Pis pəhriz və kilo: Sağlıqsız qidalanma və artıq çəki, erektil funksiyaya təsir göstərə bilər.
Erektil Disfunksiyanın Diaqnozu:
Erektil disfunksiyanın diaqnozu bir neçə üsulla həyata keçirilə bilər:
Tibbi tarix və fiziki müayinə: Həkim xəstənin tibbi tarixi, cinsi fəaliyyət haqqında suallar soruşur və fiziki müayinə edir.
Qan testləri: Hormon səviyyələrini (testosteron) və digər problemləri (diabet, xolesterol) qiymətləndirmək üçün qan testləri aparılır.
İdrar testləri: Diyabet və digər əsas səbəbləri müəyyən etmək üçün istifadə olunur.
Doppler ultrasəs: Penisdəki qan axınını yoxlamaq üçün istifadə edilir.
Psixoloji testlər: Stress, depressiya və digər emosional faktorları qiymətləndirmək üçün aparılır.
Müalicə Yolları:
Həyat Tərzi Dəyişiklikləri:
Mütəmadi idman, sağlam qidalanma, siqareti tərgitmək və spirtli içkilərdən uzaq durmaq erektil funksiyanı yaxşılaşdıra bilər.
Dərmanlar:
PDE5 inhibitorları (sildenafil - Viagra, tadalafil - Cialis, vardenafil - Levitra) kimi dərmanlar penisin qan damarlarını genişləndirərək ereksiyanı yaxşılaşdırır.
Hormon terapiyası (testosteron replasmanı): Testosteron səviyyəsi aşağı olan kişilər üçün istifadə edilir.
Psixoterapiya və Məsləhət:
Psixoloji səbəblərlə əlaqəli olan erektil disfunksiya üçün psixoterapiya, cinsi terapiya və məsləhət seansları kömək edə bilər.
Vakum Erektil Cihazları (VED):
Penisin ətrafında vakuum yaradan cihazlar qan axınını artıraraq ereksiya təmin edə bilər.
Cərrahi Müalicələr:
Vena rekonstruksiyası və ya penil protez implantları kimi cərrahi müdaxilələr, digər müalicə metodları effektiv olmadıqda istifadə edilə bilər.
Alternativ Müalicələr:
Bitki əsaslı dərmanlar və ya əlavələr bəzi hallarda köməkçi ola bilər, lakin onların təhlükəsizliyi və effektivliyi həkim nəzarətində olmalıdır.
Qarşısının Alınması:
Sağlam bir həyat tərzi sürmək
Mütəmadi olaraq həkim müayinəsi
Stressi idarə etmək və psixoloji dəstək almaq
Ürək-damar sağlamlığına diqqət yetirmək
Cinsi sağlamlığı dəstəkləyən sağlam münasibətlər qurmaq
Erektil disfunksiya həyat keyfiyyətinə ciddi təsir göstərə biləcəyi üçün, hər hansı bir erektil problem yaşanırsa, bir uroloq və ya cinsi sağlamlıq mütəxəssisinə müraciət etmək vacibdir.
