Risk Faktorları:
- Helikobakter Pilori İnfeksiyası: Mədə ülserlərinə səbəb olan bu bakteriya, mədə xərçəngi riskini artıra bilər.
- Yaş: Mədə xərçəngi əsasən orta və yaşlı yetkinlərdə daha çox görülür.
- Genetik Faktorlar: Ailə tarixində mədə xərçəngi olan şəxslərdə risk arta bilər.
- Tütün və Alkol İstifadəsi: Tütün içmək və aşırı alkol istifadəsi mədə xərçəngi riskini artıra bilər.
Simptomlar:
- Hazımsızlıq və Mədə Ağrısı: Sindirim problemi, mədə xərçənginin əvvəlki simptomlarından biridir.
- Çəki İtkisi: Ani və bəlli çəki itkisi, mədə xərçəngi simptomlarından biri ola bilər.
- Qusma və Mədə İstədici: Mədə xərçəngi inkişaf etdikcə, qusma və mədə istədicisi arta bilər.
- Açlıq İtkisi: Şəxs normaldan daha az yeməyə başlaya bilər.
Təşhis və Müalicə:
- Endoskopi: Mədə xərçəngi təşhisi əsasən endoskopi ilə qoyulur, bu prosesdə elastik bir nəfəs borusu mədəyə yerləşdirilir.
- Biopsiya: Endoskopinin zamanı alınan doku nümunələri, xərçəng hüceyrələrinin növünü müəyyənləşdirmək üçün tədqiq edilir.
- Cərrahi Müdaxilə: Əvvəlki mərhələ mədə xərçəngi əsasən cərrahi müdaxilə ilə müalicə olunur.
- Radioterapi və Kemo Terapi: İleri mərhələlərdə radioterapi və kemo terapi, xərçəng hüceyrələrini nizamlaya bilər.
Həyat Sonrası İdarə:
- Düstur Müayinələr: Müalicə sonrası düstur müayinələri, xəstəliyin geri dönüşünü izləmək üçün əhəmiyyətlidir.
- Diyet və Qidalanma: Mədə xərçəngi müalicəsi sonrası müvafiq bir diet və qidalanma planı izlənməlidir.
- Psixososiual Dəstək: Mədə xərçəngi ilə başa çıxma prosesində psixososiual dəstək, xəstə və ailələrinin duyğusal ehtiyaclarını qarşılamada əhəmiyyətlidir.
Qorunma:
- Sağlam Həyat Tərzi: Tütün içməmək, alkolü məhdudlaşdırmaq, sağlam qidalanmaq və düzgün idman tətbiq etmək mədə xərçəngi riskini azalta bilər.
- Helikobakter Pilori Müalicəsi: Helikobakter pilori infeksiyasının müalicəsi, mədə xərçəngi riskini azalta bilər.
Mədə xərçəngi, əvvəl təşhis və müvafiq müalicə ilə idarə edilə bilən bir xəstəlikdir. Bu səbəbdə belə bir simptom əgər fərq edilsə, dərhal bir sağlamlıq fərdi ilə görüşmək əhəmiyyətlidir.
