Mastositozun Növləri
- Kutan Mastositoz: Əsasən dəridə mast hüceyrələrinin çoxalması ilə xarakterizə olunur. Uşaqlarda daha çox rast gəlinir və dəridə qaşınan, qırmızı və ya qəhvəyi ləkələrlə özünü göstərir.
- Sistemik Mastositoz: Mast hüceyrələrinin dəridən başqa, sümük iliği, mədə-bağırsaq traktı, qaraciyər və splen kimi orqanlarda çoxalması ilə xarakterizə olunur. Yetkinlərdə daha çox görülür və simptomları daha ciddi və müxtəlif ola bilər.
Simptomlar
Mastositozun simptomları mast hüceyrələrindən buraxılan kimyəvi maddələrin təsirinə bağlıdır və aşağıdakıları əhatə edə bilər:
- Dəridə qaşınma, qırmızılıq və ləkələr
- Qarın ağrısı, ishal və mədə-bağırsaq problemləri
- Yorğunluq və halsızlıq
- Baş ağrısı və baş dönməsi
- Solunum çətinlikləri və astma kimi simptomlar
- Anafilaktoid reaksiyalar
- Diaqnoz
Mastositozun diaqnozu adətən dəri biopsiyası, qan testləri, sümük iliği biopsiyası və digər laborator testlər vasitəsilə qoyulur. Bu testlər, mast hüceyrələrinin sayını və aktivliyini müəyyən etmək üçün aparılır.
Müalicə
Mastositozun müalicəsi xəstəliyin formasına və şiddətinə bağlıdır. Müalicənin əsas məqsədi simptomları idarə etmək və yaşam keyfiyyətini artırmaqdır:
- Antihistaminlər və kortikosteroidlər: Əsasən allergik simptomları və iltihabı azaltmaq üçün istifadə olunur.
- Mast hüceyrəsi stabilizatorları: Mast hüceyrələrindən kimyəvi maddələrin buraxılmasını azaltmaq üçün təyin edilə bilər.
- Anafilaksi riski olan xəstələr üçün epinefrin oto-enjektörü: Təcili vəziyyətlər üçün yanında saxlanmalıdır.
Sistemik mastositozda daha spesifik müalicələr, məsələn, xərçəng müalicəsində istifadə olunan bəzi dərmanlar tətbiq edilə bilər. Xəstələr, simptomların idarə edilməsi üçün həkimləri ilə yaxından işləməlidirlər.
