Meduza Dişləməsi Əlamətləri
Yerli simptomlar:
Yanma və batma hissi.
Dəridə qızartı, şişkinlik və qaşınma.
Dəridə izlər və ya şeritlər şəklində qıcıqlanma.
Sistemik reaksiyalar (nadir hallarda):
Ürəkbulanma və ya qusma.
Başgicəllənmə və zəiflik.
Nəfəsalma çətinliyi (anafilaktik reaksiyalar zamanı).
Sürətli ürək döyüntüsü.
Meduza Dişləməsindən Sonra İlk Yardım
Sakit olun və dərhal sudan çıxın.
Dişləmənin şiddətini azaltmaq üçün dərhal təmasdan uzaqlaşın.
Toxunmayın və tentaklları çıxarın.
Dəridə qalan tentakllar zəhəri buraxmağa davam edə bilər.
Necə çıxarmaq olar:
Plastik kart və ya sərt bir cisimlə tentaklları diqqətlə çıxarın.
Əlinizlə toxunmayın (əlcəkdən istifadə edə bilərsiniz).
Dərini təmizləyin.
Dərini dəniz suyu ilə yuyun (kran suyu istifadə etməyin, çünki bu, zəhərin daha çox yayılmasına səbəb ola bilər).
Sirkə varsa (xüsusilə Avstraliya meduzaları üçün) istifadə edə bilərsiniz.
İstiləşməni dayandırmaq üçün isti su tətbiq edin.
İsti su: Ağrını azaltmaq və zəhərin təsirini zəiflətmək üçün təsirlidir.
Dərini 40-45°C-də olan isti suya (15-30 dəqiqə ərzində) batırın.
Soğuk tətbiq edin.
Şişkinliyi və ağrını azaltmaq üçün buz paketi və ya soyuq kompres tətbiq edin (dərhal dəriyə deyil, nazik bir parça vasitəsilə).
Nə Etməməlisiniz?
Təmiz su ilə yumaqdan çəkinin:
Təmiz su zəhərin sərbəst buraxılmasına səbəb ola bilər.
Dərini ovmayın:
Bu, zəhərin daha dərin toxumalara yayılmasına səbəb ola bilər.
Alkoqol və ya ammonyak istifadə etməyin:
Bu maddələr zəhəri daha da aktivləşdirə bilər.
Meduza Dişləməsi üçün Evdə Müalicə Üsulları
Sirkə (5% asetik turşu):
Meduzanın zəhərini təsirsiz hala gətirmək üçün təsirlidir (xüsusilə qutu meduza növləri üçün).
Soda məhlulu:
Suda həll edilmiş soda pastası qaşınmanı və qıcıqlanmanı azaltmağa kömək edə bilər.
Ağrıkəsici və ya iltihab əleyhinə kremlər:
Hidrokortizon kremi: Şişkinlik və qızartını azaltmaq üçün.
Lidokain spreyi: Ağrını yüngülləşdirmək üçün.
Antihistamin dərmanlar:
Qaşınma və allergik reaksiyaları azaltmaq üçün istifadə edilə bilər (məs., loratadin və ya difenhidramin).
Həkimə Nə Zaman Müraciət Etmək Lazımdır?
Sistemik reaksiyalar varsa:
Nəfəsalma çətinliyi, ürək döyüntüsündə artım və ya huşun itməsi.
Allergik reaksiyalar:
Şiddətli qaşınma, dəri səpgi və ya dodaqlarda və üz nahiyəsində şişkinlik.
Simptomlar yaxşılaşmırsa:
Ağrı və ya şişkinlik 24 saat ərzində azalmazsa.
Şiddətli meduza növləri ilə təmas:
Qutu meduza və ya digər zəhərli növlərdən biri ilə təmasda olduqda.
Profilaktik Tədbirlər
Meduzaların olduğu sularda üzməyin.
Xüsusilə meduza mövsümündə xəbərdarlıqlara diqqət edin.
Müdafiə geyimləri istifadə edin.
Uzun qollu üzgüçülük paltarları və ya xüsusi meduza qoruyucu kostyumlar.
Sahil xəbərdarlıqlarını izləyin.
Meduzaların çox olduğu bölgələrdə üzməkdən çəkinin.
Nəticə
Meduza dişləməsi narahatlıq yaratsa da, əksər hallarda ev şəraitində müalicə ilə idarə edilə bilər. Lakin ağır allergik reaksiyalar və ya sistemik simptomlar yaranarsa, dərhal tibbi yardıma müraciət etmək vacibdir. Düzgün müdaxilə və ehtiyat tədbirləri ilə bu vəziyyəti təhlükəsiz şəkildə idarə etmək mümkündür.
