Osteoartrit Xəstəliyinin Əsas Xüsusiyyətləri
Nədir?
Osteoartrit, oynaqların qığırdaq toxumasının incəlməsi və ya parçalanması ilə xarakterizə olunan degenerativ bir xəstəlikdir.
Qığırdaq, sümüklərin bir-birinə sürtünmədən hərəkət etməsini təmin edən yastıqvari toxumadır. Qığırdağın itirilməsi, sümüklərin bir-birinə sürtünməsi və oynaqda ağrı və sərtliyə səbəb olur.
Ən Çox Təsir Edilən Oynaqlar
Dizlər
Kalça oynaqları
Əllər (xüsusilə baş barmaq bazası)
Onurğa (boyun və bel bölgəsi)
Simptomları
Ağrı: Oynaqlarda hərəkət zamanı və ya hərəkətdən sonra ağrı hissi.
Sərtlik: Xüsusilə səhər saatlarında və ya uzun müddət hərəkətsiz qaldıqdan sonra oynaq sərtliyi.
Şişkinlik: Oynaqlarda yüngül şişkinlik və ya iltihab.
Hərəkət Məhdudiyyəti: Oynaqların tam hərəkətini təmin edə bilməməsi.
Oynaq Çatlaması: Oynağı hərəkət etdirərkən səs çıxması və ya qıcırtı.
Əzələ Zəifliyi: Ağrıya bağlı olaraq ətraf əzələlərin zəifləməsi.
Risk Faktorları
Yaş: Yaşla birlikdə qığırdaq zədələnməsi riski artır.
Cinsiyyət: Xüsusilə menopozdan sonra qadınlarda daha çox rast gəlinir.
Oynaq Travmaları: Keçmişdə yaşanan oynaq travmaları və ya zədələnmələr.
İrsi Amillər: Genetik meyllilik.
Piylənmə: Artıq çəki oynaqlara əlavə yük gətirir, xüsusilə dizlər üçün.
Təkrarlanan Stress: Eyni hərəkətin təkrarlanması (məsələn, bəzi idman növləri və ya peşə fəaliyyəti).
Osteoartritin Müalicəsi
Osteoartritin tamamilə müalicəsi olmasa da, onun simptomlarını idarə etmək və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün bir neçə müalicə üsulu mövcuddur:
Dərmanlar:
NSAİİ (Non-steroidal Anti-inflammatory Drugs): İltihabı və ağrını azaltmaq üçün.
Asetaminofen (Paracetamol): Ağrını idarə etmək üçün.
Topikal Ağrı Kəsicilər: Ağrılı bölgəyə tətbiq olunan kremlər və ya jellər.
Steroid Enjeksiyaları: İltihabı azaltmaq və ağrını yüngülləşdirmək üçün oynağa kortikosteroid enjeksiyonu.
Fizioterapiya və Rehabilitasiya:
Fizioterapiya məşqləri oynaq hərəkətliliyini və əzələ gücünü artırmağa kömək edir.
Rehabilitasiya mütəxəssisləri ilə birgə uyğun məşq proqramları hazırlana bilər.
Həyat Tərzi Dəyişiklikləri:
Məşq və Aktivlik: Yumşaq idman növləri (yüzmə, velosiped sürmə) oynaqları çox yükləmədən gücləndirə bilər.
Çəki İdarəsi: Artıq çəki oynaqlara təzyiqi artırdığı üçün çəkinin idarə edilməsi vacibdir.
Sağlam Pəhriz: Antioksidantlar, omega-3 yağ turşuları və iltihabəleyhinə qidalar (meyvə, tərəvəz, yağlı balıqlar) tövsiyə edilir.
Yardımçı Vasitələr:
Bastonlar, qandallar və ya xüsusi ayaqqabılar oynaq yükünü azaltmağa kömək edə bilər.
Cərrahi Müdaxilə:
Oynaq dəyişdirmə əməliyyatı, çox ağır hallarda və konservativ müalicələrin uğursuz olduğu vəziyyətlərdə düşünülə bilər.
Osteoartrit ilə bağlı daha spesifik suallarınız varsa və ya müəyyən bir müalicə üsulu haqqında məlumat istəyirsinizsə, mənə bildirin!
