Səbəbləri
Oynaq Ağrıları
Osteoartrit: Oynaqlarda qığırdağın aşınması və yıpranması.
Romatoid Artrit: Autoimmun bir xəstəlik olaraq oynaqlarda iltihaba səbəb olur.
Gut: Urat kristallarının oynaqlarda yığılması nəticəsində ağrı və iltihab.
Bursit: Bursa kisəsinin iltihabı.
Spondiloartrit: Onurğa və oynaq iltihabları.
Yaralanmalar və Zədələr: Travmalar, çıxıqlar və qırıqlar.
Yumşaq toxuma problemləri: Tendinit və ligament zədələnmələri.
Əzələ Ağrıları
Əzələ Gərginliyi və Zədələri: Ağır qaldırma, fiziki zorlanma və ya ani hərəkətlər nəticəsində əzələ zədələnmələri.
Fibromiyalji: Xroniki geniş yayılmış əzələ ağrıları və həssas nöqtələrlə xarakterizə olunan bir vəziyyət.
Miyozit: Əzələlərin iltihabı.
Repetitiv Hərəkət Zədələri: Təkrarlanan hərəkətlər nəticəsində yaranan əzələ və bağ zədələri.
Metabolik və Hormonal Bozukluklar: Elektrolit disbalansı və hormon çatışmazlıqları.
İnfeksiyalar: Viral infeksiyalar, bakterial infeksiyalar və iltihabi xəstəliklər.
Simptomlar
Oynaq və əzələ ağrılarının simptomları müxtəlif ola bilər və səbəbə bağlı olaraq dəyişə bilər:
Ağrı: Hərəkət zamanı və ya hərəkətsizlikdən sonra ağrı.
Sərtlik: Xüsusilə səhərlər və ya hərəkətsizlikdən sonra oynaq və əzələ sərtliyi.
Şişlik: Təsirlənmiş oynaqlarda və ya əzələlərdə şişkinlik və həssaslıq.
Hərəkət Məhdudiyyəti: Hərəkət diapazonunun azalması.
Əzələ Zəifliyi: Əzələ gücünün azalması.
Həssas Nöqtələr: Xüsusilə fibromiyalji və miyofasial ağrı sindromunda.
Diaqnoz
Oynaq və əzələ ağrılarının diaqnozu üçün bir neçə üsuldan istifadə edilir:
Tibbi Tarix və Fiziki Müayinə: Xəstənin simptomları və tibbi tarixi haqqında məlumat.
Görüntüləmə Texnikaları: X-ray, MRI və ya CT skan ilə oynaqların və əzələlərin vəziyyətini qiymətləndirmək.
Laboratoriya Testləri: Qan testləri, antikor testləri və oynaq mayesi analizi bəzi xəstəlikləri istisna etmək üçün istifadə edilə bilər.
Sinir Keçiricilik Testləri: Elektromiyografi (EMG) və sinir keçiricilik sürəti (NCS) testləri sinir zədələnməsini qiymətləndirmək üçün istifadə edilə bilər.
Müalicə
Oynaq və əzələ ağrılarının müalicəsi səbəbinə və şiddətinə bağlı olaraq dəyişə bilər:
Dərman Müalicəsi
Ağrı Kəsicilər: Parasetamol, ibuprofen, naproksen kimi reseptsiz dərmanlar.
Antiinflamatuar Dərmanlar (NSAİİ): İbuprofen, naproksen və ya reseptli NSAİİ-lər.
Kortikosteroidlər: İltihabın və ağrının azalmasına kömək edə bilər.
Antidepresanlar və Antikonvulsantlar: Xroniki ağrıların idarə edilməsinə kömək edə bilər.
Fiziki Terapiya və Reabilitasiya
Gərmə və Gücləndirici Məşqlər: Oynaqların və əzələlərin gücləndirilməsi və gərilməsi üçün məşqlər.
Manual Terapiya: Fizioterapist tərəfindən edilən manual manipulyasiyalar və mobilizasiya.
Ultrason və Elektrostimulyasiya: Ağrının və iltihabın azalmasına kömək edə bilər.
Alternativ və Əlavə Müalicələr
Masaj Terapiyası: Əzələ gərginliyini və ağrını azaltmaq.
Akupunktur: Bəzi insanlarda ağrının azalmasına kömək edə bilər.
Mindfulness və Meditasiya: Stressin və ağrının idarə edilməsində kömək edə bilər.
İntervensional Müalicələr
Sinir Blokadaları: Sinir blokadaları ağrının idarə edilməsində istifadə edilə bilər.
Epidural İnjeksiyalar: İltihabın və ağrının azalmasına kömək edə bilər.
PRP (Platelet-Rich Plasma) Terapiyası: Bəzi zədələrin və iltihabın müalicəsi üçün.
Profilaktika və Monitorinq
Müntəzəm Fiziki Aktivlik: Oynaqları və əzələləri gücləndirmək və elastikliyi təmin etmək üçün müntəzəm məşqlər.
Düzgün Duruş və Erqonomik İş Mühiti: İşdə və evdə düzgün duruşu təmin etmək və erqonomik təlimatlara riayət etmək.
Sağlam Qidalanma: Balanslı və sağlam qidalanma ilə ümumi sağlamlığı dəstəkləmək.
Müntəzəm Tibbi Nəzarət: Oynaq və əzələ ağrılarının izlənməsi və müalicə planının tənzimlənməsi üçün müntəzəm həkim nəzarəti.
Oynaq və əzələ ağrıları ciddi və həyat keyfiyyətini təsir edən bir vəziyyətdir, lakin düzgün diaqnoz və müalicə ilə əlamətlərin idarə edilməsi və həyat keyfiyyətinin artırılması mümkündür. Əgər oynaq və əzələ ağrısı simptomları ilə qarşılaşırsınızsa və ya müalicə ilə bağlı suallarınız varsa, həkimə və ya fizioterapistə müraciət etmək vacibdir.