Oyun Audiometriyasının Məqsədi
Eşitmə Qabiliyyətinin Qiymətləndirilməsi: Uşağın eşitmə həssaslığını və eşitmə itkisi olub-olmadığını müəyyən etmək.
Eşitmə İtkisinin Növünü Təyin Etmək: Keçirici, sensörinevral və ya qarışıq eşitmə itkisini müəyyən etmək.
Uşaqlara Uyğun Metod: Uşaqların diqqətini test zamanı saxlamaq üçün oyun elementlərinin daxil edilməsi ilə qiymətləndirmə daha maraqlı və cəlbedici olur.
Oyun Audiometriyasının Proseduru
Hazırlıq:
Uşaq və valideynlər audiometriya proseduru haqqında məlumatlandırılır və uşağa nə ediləcəyi izah edilir.
Test, səs keçirməyən bir otaqda və ya audiometri kabinəsində aparılır. Bu, xarici səs-küydən minimum təsirlənməni təmin edir.
Test Avadanlıqları və Oyun Elementləri:
Qulaqcıqlar və ya Qulaq Daxili Proplar: Uşağın hər iki qulağına səs tonları göndərmək üçün istifadə olunur.
Oyun Tapşırıqları: Uşağa bir səs tonunu eşitdikdə müəyyən bir tapşırığı yerinə yetirməsi tapşırılır, məsələn, səs eşidildikdə bir blok qoymaq, halqaları bir çubuğa keçirmək, ya da başqa bir sadə hərəkət etmək. Bu tapşırıqlar uşağın yaşına və bacarıqlarına uyğun olaraq seçilir.
Testin Aparılması:
Hava Keçiriciliyi Testi: Qulaqcıqlar vasitəsilə müxtəlif frekanslarda (250 Hz-dən 8000 Hz-ə qədər) səs tonları təqdim olunur. Hər bir tonun intensivliyi (desibel səviyyəsi) tədricən artırılır və uşağın səsi eşidib-etməməsi müşahidə edilir.
Sümük Keçiriciliyi Testi: Səs tonları uşağın qulaq arxasına yerləşdirilən bir vibrasiya cihazı vasitəsilə təqdim olunur. Bu, birbaşa daxili qulağa səs ötürülməsini təmin edərək keçirici və sensörinevral eşitmə itkisini fərqləndirmək üçün istifadə olunur.
Uşağın Reaksiyası: Uşaq səsi eşitdiyi zaman oyun vasitəsilə cavab verir (məsələn, halqa keçirmək, blok yerləşdirmək və s.). Bu cavablar audioloq tərəfindən qeydə alınır.
Audiogramın Tərtib Edilməsi:
Eşitmə hədləri və frekans spektri audioloq tərəfindən audiogramda göstərilir. Audiogram eşitmə qabiliyyətini dB HL (Eşitmə Səviyyəsi) ilə şaquli oxda və frekansları (Hz) üfüqi oxda göstərən bir qrafikdir.
Testin Davamlılığı və Qiymətləndirilməsi:
Uşağın yaşına və kooperativliyinə görə testin müddəti dəyişə bilər. Testin sonunda audioloq nəticələri qiymətləndirir və lazım olduqda əlavə testlər təklif edə bilər.
Oyun Audiometriyasının Faydaları
Uşaqlar üçün Uyğundur: Gənc uşaqların diqqətini uzun müddət saxlamaq çətin olduğu üçün oyun elementləri onların test zamanı əyləncəli və maraqlı qalmasını təmin edir.
Erkən Diaqnoz: Uşaqlarda eşitmə itkisini erkən aşkar etmək, onların inkişafı üçün çox vacibdir. Eşitmə itkisi erkən diaqnoz olunduqda, daha yaxşı nəticələr üçün vaxtında müdaxilə edilə bilər.
Müxtəlif Eşitmə İtkilərini Təyin Etmək: Test həm keçirici, həm də sensörinevral eşitmə itkilərini fərqləndirə bilir, bu da düzgün müalicə planlaması üçün faydalıdır.
Oyun Audiometriyasının Məhdudiyyətləri
Subyektiv Testdir: Testin nəticələri uşağın kooperativliyindən və başa düşməsindən asılıdır. Bəzi uşaqlar düzgün cavab verməyə bilər və ya diqqətləri yayınabilir.
Hər Uşağa Uyğun Olmaya Bilər: Bəzi uşaqlar çox utancaq, əsəbi və ya xüsusi ehtiyaclara malik olduqda test nəticələri dəqiq olmaya bilər.
Əlavə Testlər və Müdaxilələr
Nitq Audiometriyası: Oyun audiometriyasından sonra əlavə nitq audiometriyası testi edilə bilər ki, bu da uşağın nitqi necə eşitdiyini və başa düşdüyünü qiymətləndirir.
Otoakustik Emissiyalar (OAE) və Auditori Beyinstem Reaksiya (ABR) Testi: Bəzi hallarda, obyektiv eşitmə testləri (OAE, ABR) də lazım ola bilər. Bu testlər xüsusən də uşaqların kooperativ olmadığı və ya test nəticələrinin qeyri-dəqiq olduğu hallarda istifadə olunur.
Erkən Müdaxilə: Eşitmə itkisi diaqnozu qoyulduqdan sonra eşitmə cihazları, koklear implantlar və ya digər eşitmə reabilitasiyası üsulları müzakirə edilə bilər.