1. Özünə Şəfqət Nədir və Niyə Vacibdir?
📌 Özünə şəfqət, özümüzlə sağlam bir münasibət qurmaq üçün əsasdır.
✅ Səhvlərimizi bağışlamaq və özümüzü tənqid etməmək
✅ Özümüzə mehriban və anlayışlı yanaşmaq
✅ Başqalarına göstərdiyimiz mərhəməti özümüzə də göstərmək
✅ Özümüzü qeyri-kamil və ya uğursuz hiss etdikdə dəstəkləyici olmaq
📌 Özünə şəfqət bizi daxili sülhə, özünü qəbul etməyə və özünə inama aparır.
2. Özünə Şəfqətin 3 Əsas Prinsipi (Kristin Neff-in Modeli)
📌 Amerikalı psixoloq Kristin Neff özünə şəfqətin üç əsas komponentini müəyyənləşdirib:
🔹 1. Özünə Mehribanlıq (Self-Kindness)
✔ Özümüzə sərt və tənqidi yanaşmaq əvəzinə, anlayışlı olmaq.
✔ Daxili dialoqumuzda neqativ sözlər əvəzinə dəstəkləyici ifadələr işlətmək.
✔ "Səhv etdim, amma bu normaldır. Hamı səhv edir. Mən öyrənirəm."
📌 Özümüzlə danışarkən mehriban və anlayışlı olmaq emosional gücümüzü artırır.
🔹 2. Ortalıq İnsanlıq Hissi (Common Humanity)
✔ Hər kəsin çətin anlar yaşadığını və heç kimin mükəmməl olmadığını anlamaq.
✔ Problemləri fərdi deyil, ümumi insan təcrübəsi kimi qəbul etmək.
✔ "Bu yalnız mənim başıma gəlmir. Hər kəs çətinliklər yaşayır."
📌 Bu yanaşma bizi tənhalıq hissindən qoruyur və daha çox empatiya hiss etməyə kömək edir.
🔹 3. Şüurlu Fərqindəlik (Mindfulness)
✔ Öz hisslərimizi və düşüncələrimizi olduğu kimi qəbul etmək.
✔ Duyğuları basdırmaq və ya böyütmək əvəzinə, onlarla obyektiv şəkildə qarşılaşmaq.
✔ "Hazırda üzüldüyümü hiss edirəm, amma bu duyğu keçici olacaq."
📌 Şüurlu fərqindəlik (mindfulness) bizi indiki anı qəbul etməyə və duyğularımıza balanslı yanaşmağa kömək edir.
3. Özünüzə Şəfqət Göstərməyə Necə Başlaya Bilərsiniz?
📌 Özünə şəfqət inkişaf etdirilməsi mümkün olan bir bacarıqdır. Aşağıdakı addımlarla bu prosesi sürətləndirə bilərsiniz.
🔹 1. Daxili Dialoqunuzu Dəyişdirin
✅ Özünüzü tənqid etdikdə, sanki dostunuza məsləhət verirmişsiniz kimi danışın.
✅ "Mən niyə bu qədər uğursuzam?" əvəzinə → "Bu çətin idi, amma mən yenə də cəhd edəcəyəm."
✅ Özünüzlə mehriban danışmaq psixoloji sağlamlığınızı gücləndirir.
📌 Özünüzlə necə danışdığınıza diqqət edin və neqativ sözləri dəyişdirməyə çalışın.
🔹 2. Səhvlərinizi Qəbul Edin və Öyrənməyə Fokuslanın
✅ Səhvləri şəxsi dəyərinizin bir hissəsi kimi deyil, inkişaf fürsəti kimi görün.
✅ Hər kəsin səhv etdiyini xatırlayın və özünüzü günahlandırmaq əvəzinə öyrənməyə fokuslanın.
✅ "Səhv etdim, amma bu mənim dəyərimi azaltmır."
📌 Özünüzü bağışlamaq emosional yüklərinizi azaltmağa kömək edir.
🔹 3. Özünüzə Qayğı Göstərin
✅ Sağlam qidalanmaq, idman etmək və yetərli yuxu almaq.
✅ Ruh halınızı yaxşılaşdıran fəaliyyətlərlə məşğul olmaq (kitab oxumaq, təbiətdə vaxt keçirmək, sevdiyiniz hobbilər).
✅ Özünüzə qarşı diqqətli olmaq, başqalarına göstərdiyiniz sevgini özünüzə də göstərmək.
📌 Özünüzə qayğı göstərmək, fiziki və psixoloji sağlamlığınızı qorumağa kömək edir.
🔹 4. Meditasiya və Mindfulness Təcrübələri Edin
✅ Nəfəs məşqləri və meditasiya duyğularınızı tənzimləməyə kömək edir.
✅ Hər gün 5-10 dəqiqə sakit şəkildə nəfəs almaq və özünüzü dərk etməyə vaxt ayırın.
✅ Şüurlu fərqindəlik (mindfulness) indiki anı qəbul etməyə və stressi azaltmağa kömək edir.
📌 Meditasiya və nəfəs texnikaları duyğularınızı balanslı saxlamağa kömək edə bilər.
🔹 5. Müqayisəni Dayandırın və Öz Yolunuza Fokuslanın
✅ Öz həyatınızı başqaları ilə müqayisə etməkdən çəkinin.
✅ Hər kəsin həyatı fərqlidir və hər kəsin inkişaf tempi başqalarından fərqlidir.
✅ Öz dəyərlərinizi və nailiyyətlərinizi qiymətləndirin.
📌 Özünüzü digərləri ilə müqayisə etmək sizi narahat edirsə, sosial mediada keçirdiyiniz vaxtı məhdudlaşdırın.
4. Özünə Şəfqət və Psixoloji Sağlamlıq
📌 Tədqiqatlar göstərir ki, özünə şəfqət göstərən insanlar:
✅ Daha az stress və depressiya yaşayır.
✅ Özlərinə daha çox güvənir və uğursuzluqlardan tez toparlanır.
✅ Daha xoşbəxt və emosional cəhətdən daha güclü olurlar.
📌 Özünə şəfqət, daxili rahatlıq və psixoloji güc qazanmaq üçün vacibdir.
5. Özünə Şəfqətlə Bağlı Düşüncə Təcrübəsi
📌 Özünüzə aşağıdakı sualları verin və onları yazın:
✔ Bugün özümə necə daha şəfqətli ola bilərəm?
✔ Özümü bağışlamalı olduğum bir səhv hansıdır?
✔ Əgər dostum bu vəziyyətdə olsaydı, ona nə deyərdim?
✔ Bu vəziyyətdə özümə necə mehribanlıq göstərə bilərəm?
📌 Bu suallar sizi özünüzlə daha sağlam münasibət qurmağa yönləndirəcək.
6. Nəticə: Özünüzə Şəfqət Göstərməyi Öyrənin!
✨ Özünə şəfqət göstərmək özünüzə qarşı daha anlayışlı və mehriban olmağı öyrənməkdir.
🔹 Özünüzlə xoş danışın və sərt tənqiddən çəkinin.
🔹 Hər kəsin səhvləri olur – bunu özünüzü günahlandırmaq üçün yox, öyrənmək üçün istifadə edin.
🔹 Özünüzü sevin, çünki siz dəyərlisiniz.
💙 Unutmayın, siz də qayğı və sevgi görməyə layiqsiniz! 😊
