Cərrahi Müdaxilənin Növləri
1. Tiroid Lobektomiyası: Tiroidin yalnız bir lobunun çıxarılmasını əhatə edir. Bu, xüsusilə bir lobda yaxşı və ya pis xassəli şiş olduğu hallarda tətbiq edilir.
2. Subtotal Tiroidəktomiya: Tiroidin böyük bir hissəsinin çıxarılmasını nəzərdə tutur, lakin vəzin kiçik bir hissəsi funksiyonlarını davam etdirmək üçün saxlanılır.
3. Total Tiroidəktomiya: Tiroid vəzinin tamamilə çıxarılmasıdır. Bu, geniş yayılmış xərçəng, Graves xəstəliyi (difüz toksik guatr) kimi diffuz xəstəliklər, və ya tiroidin böyük həcmləri ilə əlaqədar problemlərdə tövsiyə olunur.
Cərrahi Müdaxilənin Göstəriciləri
- Tiroid Xərçəngi: Cərrahi müdaxilə, xərçəngin növünə və yayılmasına bağlı olaraq, ən yaygın və effektiv müalicə seçimidir.
- Böyük Guatrlar: Nəfəs alma və/yaxud udma problemlərinə səbəb olan böyük guatrlar.
- Funksional Guatrlar: Tiroid hormonlarının aşırı istehsalına səbəb olan vəziyyətlər (hipertiroidizm), məsələn, Graves xəstəliyi.
- Nodullar və Kistlər: Tiroiddə yaxşı və ya pis xassəli ola biləcək nodullar və kistlər.
Cərrahi Müdaxilədən Sonra Nə Gözləməli
Cərrahi müdaxilədən sonra bəzi pasiyentlər ömür boyu tiroid hormonu əvəz terapiyasına ehtiyac duyurlar, xüsusilə total tiroidəktomiya olunanlar. Müalicədən sonra müntəzəm tiroid funksiyası testləri və lazım gəldikdə tibbi izləmə tələb oluna bilər.
Risklər və Yan Təsirlər
- Səs tellərinə zərər: Tiroid vəzinin yaxınlığında yerləşən səs tellərini idarə edən sinirlərə zərər gələ bilər.
- Paratiroid vəzilərinin zədələnməsi: Bu vəzilər kalsium səviyyələrini tənzimləyir və onların zədələnməsi kalsium səviyyələrində düşməyə səbəb ola bilər.
- İnfeksiya və qanaxma: Hər cərrahi müdaxilədə olduğu kimi, infeksiya və qanaxma riski mövcuddur.
Qalxanabənzər vəzi xəstəliklərinin cərrahi müalicəsi, həkimin tövsiyəsi və pasiyentin vəziyyətinə əsasən, xüsusi hallarda nəzərdə tutulur. Cərrahi müdaxilənin tələb olunub-olunmadığını müəyyən etmək üçün, həkimlə ətraflı müzakirə aparılmalı və mümkün bütün müalicə seçimləri nəzərdən keçirilməlidir.
