Səbəbləri
Serebral iflicin bir çox səbəbi vardır:
Prenatal Problemlər:
Hamiləlik dövründə ananın infeksiyaları (məsələn, toksoplazmoz, sitomegalovirus), toksinlərə məruz qalma və ya qida çatışmazlığı.
Perinatal Problemlər:
Doğuş zamanı baş verən komplikasiyalar, məsələn, oksigen çatışmazlığı (asfiksiya), doğuş travmaları.
Postnatal Problemlər:
Doğuşdan sonra baş verən infeksiyalar (məsələn, meningit), baş zədələri.
Növləri
Serebral iflic müxtəlif növlərə ayrılır:
Spastik Serebral Iflic:
Ən yaygın növdür. Bu halda, əzələlər gərgin olur və hərəkət çətinləşir.
Simptomlar: Hərəkət pozuntuları, spastik əzələlər, dayanma çətinlikləri.
Dizkinetik Serebral Iflic:
Hərəkətlərin qeyri-müəyyən və ziddiyyətli olduğu bir növdür.
Simptomlar: Düzgün hərəkət etmə, əzələlərin gərginliyi, ağrılı hərəkətlər.
Ataksik Serebral Iflic:
Koordinasiyanın pozulduğu və balans problemlərinin olduğu bir növdür.
Simptomlar: Nəfəs alma və motor fəaliyyətində çətinlik.
Kombinə Olunmuş Serebral Iflic:
Yuxarıdakı növlərin birləşdiyi bir vəziyyətdir.
Əlamətlər
Serebral iflicin əlamətləri uşaqlarda aşağıdakılardır:
Hərəkət inkişafında gerilik.
Eşitmə və ya görmə problemləri.
Hərəkət və balansda çətinlik.
Koordinasiya və motor bacarıqlarında pozuntular.
Spastik əzələlər, əzələlərin gərginliyi və ya zəifliyi.
Diaqnoz
Serebral iflicin diaqnozu üçün aşağıdakı üsullar istifadə olunur:
Fiziki Müayinə: Həkim, uşağın motor funksiyalarını, reflekslərini və inkişafını qiymətləndirir.
Tarix Müayinəsi: Uşağın tibbi tarixi, doğum və inkişaf prosesi araşdırılır.
Görüntüləmə Testləri: MRİ və ya KT, beyin zədələrinin qiymətləndirilməsi üçün.
Genetik Testlər: Bəzi hallarda genetik səbəblərin müəyyən edilməsi üçün.
Müalicə
Serebral iflicin müalicəsi aşağıdakı yollarla həyata keçirilə bilər:
Fiziki Terapiya:
Uşağın motor bacarıqlarını və hərəkət qabiliyyətini artırmaq üçün müalicə.
Əl Terapiyası:
Uşağın əllərinin bacarıqlarını artırmaq və gündəlik fəaliyyətlərdə kömək etmək üçün.
Dərmanlar:
Spastikliyi azaltmaq üçün dərmanlar (məsələn, Botox, baklofen).
Psixoloji dəstək və terapiya.
Cərrahiyyə:
Bəzi hallarda, əzələ gərginliyini azaltmaq və motor bacarıqlarını artırmaq üçün cərrahiyyə müdaxiləsi tələb oluna bilər.
Eğitim Dəstəyi:
Uşağın inkişafını dəstəkləmək və məktəb mühitində kömək etmək üçün.
Nəticə
Serebral iflic, uşaqlarda ciddi bir motor inkişaf pozuntusudur, amma düzgün müalicə ilə uşaqların keyfiyyətli bir həyat yaşaması mümkündür. Hər hansı bir simptom aşkar edildikdə, həkimə müraciət etmək vacibdir. Müayinə və müalicə, uşağın inkişafını dəstəkləməyə və sağlamlığını artırmağa kömək edə bilər. Serebral iflicin müalicəsi, multidisiplinar yanaşma tələb edir və həkim, terapevt və digər mütəxəssislərin əməkdaşlığı ilə daha effektiv ola bilər.
