Serebrospinal maye şunt

Serebrospinal maye (CSF) şunt proseduru, beynin və onurğa beyninin ətrafındakı beyin omurilik mayesinin (serebrospinal maye) drenajını təmin etmək üçün həyata keçirilən bir cərrahi müdaxilədir. Bu prosedur, hidrosefali və ya serebrospinal mayenin yığılması ilə xarakterizə olunan digər vəziyyətlərin müalicəsi üçün istifadə edilir. Hidrosefali, beyin içərisindəki və ətrafındakı CSF-nin artıq yığılması nəticəsində yaranır və bu, beyin toxumasına təzyiq göstərə bilər.

Serebrospinal maye şunt

Serebrospinal Maye Şuntunun Üstünlükləri

Təzyiqin Azaldılması: Beyin və onurğa beynindəki artmış təzyiqi azaldır.

Simptomların Yüngülləşdirilməsi: Baş ağrısı, ürək bulanması, qusma, tarazlıq problemləri və bilişsel pozğunluqlar kimi simptomların azaldılması.

Həyat Keyfiyyətinin Artırılması: Hidrosefali ilə əlaqəli narahatlıqları və simptomları idarə edərək xəstənin həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırır.

Prosedurdan Əvvəl Hazırlıq

Konsultasiya: Neyrocərrah və ya nevroloq ilə müalicə variantlarını və prosedurun faydalarını və risklərini müzakirə etmək.

Diaqnostik Testlər: Beyin görüntüləmə (MRI və ya CT) və digər testlər, hidrosefalinin dərəcəsini və yerləşməsini təyin etmək üçün istifadə edilir.

Ətraflı Tibbi Tarix: Xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyəti və əvvəlki tibbi tarixləri nəzərdən keçirilir.

Prosedur

1. Anesteziya

Prosedur ümumi anesteziya altında həyata keçirilir, yəni xəstə bütün əməliyyat müddətində tamamilə yuxuda olacaq.

2. Şuntun Yerləşdirilməsi

Kəllə İçərisinə Giriş: Neyrocərrah kiçik bir kəsik edərək kəllənin içərisinə girir və ventrikula adlanan beyin boşluqlarına incə bir boru (kateter) yerləşdirir.

Şunt Sisteminin Quraşdırılması: Kateter beyin ventriküllərindən karın (ventrikuloperitoneal şunt) və ya ürək boşluğuna (ventrikuloatrial şunt) qədər uzanır. Şunt sistemində valf olur ki, bu valf CSF-nin düzgün axınını tənzimləyir.

Drenajın Təmin Edilməsi: Şunt sistemi artıq mayenin beyin ventriküllərindən karın boşluğuna və ya ürək boşluğuna axmasını təmin edir, burada maye təkrar sorulur və bədən tərəfindən emilir.

Prosedurdan Sonra Bərpa

Erkən Bərpa: Əməliyyatdan sonra xəstə bir neçə gün xəstəxanada qalır. Bu müddətdə şuntun düzgün işlədiyinə əmin olmaq üçün diqqətlə izlənilir.

Nəzarət və İzləmə: Müntəzəm tibbi yoxlamalar və beyin görüntüləmələri şuntun işləmə vəziyyətini izləmək üçün həyata keçirilir.

Yan Təsirlərin və Komplikasiyaların İzlənməsi: Şunt infeksiyası, şunt blokadası, drenajın çox və ya az olması kimi komplikasiyaları izləmək vacibdir.

Risklər və Komplikasiyalar

Şunt Blokadası: Şuntun tıxanması nəticəsində CSF-nin drenajının dayandırılması.

Şunt Infeksiyası: Şunt sistemində infeksiya riski.

Drenajın Çox və ya Az Olması: CSF-nin çox və ya az drenajı nəticəsində baş verə biləcək komplikasiyalar.

Şunt Dislokasiyası: Şunt sisteminin yerindən çıxması və ya yer dəyişməsi.

Uzunmüddətli Baxım

Müntəzəm İzləmə: Şuntun düzgün işləməsini və komplikasiyaların qarşısını almaq üçün müntəzəm tibbi yoxlamalar.

Dərmanların Qəbulu: Lazım olduqda infeksiyaların qarşısını almaq və simptomları idarə etmək üçün dərmanlar.

Həyat Tərzi Dəyişiklikləri: Sağlam bir həyat tərzi sürdürmək və bədən fəaliyyətlərini tənzimləmək üçün bəzi dəyişikliklər.

Nəticə

Serebrospinal maye şuntunun yerləşdirilməsi, hidrosefali və əlaqəli digər vəziyyətlərin müalicəsi üçün effektiv bir üsuldur. Prosedur, artmış təzyiqi azaldaraq və simptomları yüngülləşdirərək xəstənin həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırır. Müalicə sonrası müntəzəm izləmə və düzgün qayğı, şunt sisteminin uzun müddət effektiv şəkildə işləməsini təmin etmək üçün vacibdir. Müalicənin planlaşdırılması və həyata keçirilməsi zamanı peşəkar tibbi məsləhət və dəstək almaq tövsiyə olunur.

Bu məqalə 29 iyul 2024 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Doktorsitesi
Doktorsitesi
Facebook Twitter Instagram Youtube