Müalicə Yolları
1. Cərrahiyyə
Transuretral Rezeksiyası (TURBT):
Bu prosedurda, cərrah sidik kisəsi xərçəngini çıxarmaq üçün sidik kanalından keçərək bir rezektoskop istifadə edir. Əsasən erkən mərhələdə olan xərçənglər üçün tətbiq edilir.
Radikal Sistektomiya:
Bu prosedurda, cərrah sidik kisəsini və ətrafındakı toxumaları çıxarır. Kişilərdə prostat vəzini, qadınlarda isə uterus, yumurtalıqlar və vaginanın bir hissəsini də çıxarmaq mümkündür. Daha irəli mərhələdə olan xərçənglər üçün tətbiq edilir.
Qismən Sistektomiya:
Sidik kisəsinin yalnız xərçəngli hissəsinin çıxarılmasıdır. Xərçəngin lokalizə olduğu hallarda tətbiq edilir.
2. Kemoterapiya
Sistemik Kemoterapiya:
Dərmanlar damara və ya ağız yolu ilə verilir və bədənin hər tərəfinə yayılır. Xərçəng hüceyrələrini öldürmək və ya böyüməsini dayandırmaq üçün istifadə edilir.
İntravezikal Kemoterapiya:
Dərmanlar birbaşa sidik kisəsinə verilir. Əsasən erkən mərhələdə olan və ya təkrarlanan xərçənglər üçün istifadə edilir.
3. Radioterapiya
Eksternal Şüa Radioterapiyası:
Xarici bir cihazla xərçəng hüceyrələrinə radiasiya verilir. Adətən kemoterapiya ilə birgə tətbiq edilir.
İnternal Radioterapiya (Brahiterapiya):
Radioaktiv toxumların və ya digər mənbələrin birbaşa xərçəngli bölgəyə yerləşdirilməsi ilə daxili radiasiya müalicəsi.
4. İmmunoterapiya
İntravezikal İmmunoterapiya:
Bacillus Calmette-Guérin (BCG) adlı bakteriya birbaşa sidik kisəsinə verilir. Bu, immun sistemini xərçəng hüceyrələrinə qarşı hücum etməyə stimullaşdırır.
Sistemik İmmunoterapiya:
Pembrolizumab və ya atezolizumab kimi immun çekpoint inhibitorları, bədənin immun sistemini xərçəng hüceyrələrinə qarşı daha güclü reaksiya verməyə təşviq edir.
5. Hədəflənmiş Terapiya
Hədəflənmiş dərmanlar:
Erdafitinib kimi dərmanlar, xərçəng hüceyrələrinin spesifik molekulyar hədəflərinə yönəlir və onların böyüməsini və yayılmasını dayandırır.
Dəstək Müalicələri
Psixososial Dəstək:
Psixoloji və emosional dəstək, fərdi və qrup terapiyası.
Reabilitasiya:
Fiziki terapiya və fəaliyyət səviyyəsini artırmaq üçün reabilitasiya proqramları.
Paliativ Baxım:
Yaşam keyfiyyətini artırmaq və simptomları idarə etmək üçün dəstək və rahatlama təmin edən xidmətlər.
Profilaktika və Erkən Diaqnoz
Siqaretdən Qaçınmaq:
Siqaret çəkməmək və ya tərgitmək sidik kisəsi xərçəngi riskini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.
Kimyəvi Maddələrdən Qaçınmaq:
Kimyəvi maddələrlə işləyənlər təhlükəsizlik tədbirlərinə riayət etməlidirlər.
Müntəzəm Sağlamlıq Yoxlamaları:
Risk faktoru olan insanlar üçün müntəzəm yoxlamalar və erkən diaqnoz testləri.
Nəticə
Sidik kisəsi xərçəngi ciddi və potensial həyati təhlükə yaradan bir xəstəlikdir, lakin erkən diaqnoz və müasir müalicə üsulları ilə müalicə edilə və idarə oluna bilər. Müalicə planları fərdin xüsusi ehtiyaclarına uyğun olaraq fərdiləşdirilməlidir. Sağlamlıq mütəxəssisləri ilə sıx əməkdaşlıq etmək və hər hansı yeni simptomlar haqqında dərhal məlumat vermək çox vacibdir. Profilaktik tədbirlər də sidik kisəsi xərçəngi riskini azaltmaq üçün mühüm rol oynayır.
