Növləri və Səbəbləri
Haşimoto Tiroiditi
Səbəbləri: Autoimmun xəstəlikdir; bədənin immun sistemi tiroid hüceyrələrinə hücum edərək onları zədələyir.
Simptomlar: Hipotiroidizm simptomları (yorğunluq, çəki artımı, soyuğa həssaslıq, quru dəri).
Müalicə: Tiroid hormon əvəzetmə terapiyası (levotiroksin).
Subakut Tiroidit
Səbəbləri: Virus infeksiyalarından sonra yaranır (məsələn, qrip, kəskin tənəffüs yolu infeksiyaları).
Simptomlar: Boyun ağrısı, qızdırma, yorğunluq, ilkin hipertiroidizm (titrləmələr, ürək döyüntüsü) və sonra hipotiroidizm.
Müalicə: Ağrı kəsicilər (ibuprofen), beta-blokerlər, kortikosteroidlər.
Sakit (Silent) Tiroidit
Səbəbləri: Autoimmun xəstəliklər və bəzi dərmanlar.
Simptomlar: Ağrısız tiroid vəzinin böyüməsi, ilkin hipertiroidizm və sonra hipotiroidizm.
Müalicə: Beta-blokerlər, tiroid hormon əvəzetmə terapiyası (hipotiroidizm mərhələsində).
Postpartum Tiroidit
Səbəbləri: Doğuşdan sonra bədənin immun sisteminin dəyişiklikləri.
Simptomlar: Ağrısız tiroid vəzinin böyüməsi, ilkin hipertiroidizm və sonra hipotiroidizm.
Müalicə: Beta-blokerlər, tiroid hormon əvəzetmə terapiyası (hipotiroidizm mərhələsində).
Ümumi Simptomlar
Hipertiroidizm Simptomları: Sürətli ürək döyüntüsü, titrəmə, iştah artımı, çəki itkisi, həddindən artıq tərləmə, narahatlıq.
Hipotiroidizm Simptomları: Yorğunluq, çəki artımı, soyuğa həssaslıq, quru dəri, qəbizlik, depressiya.
Diaqnoz
Tiroiditin diaqnozu üçün bir neçə üsuldan istifadə edilir:
Tibbi Tarix və Fiziki Müayinə: Xəstənin simptomları və tibbi tarixi haqqında məlumat.
Qan Testləri: Tiroid hormonlarının (T3 və T4), TSH və tiroid antikorlarının səviyyələrinin ölçülməsi.
Tiroid Ultrasonu: Tiroid vəzinin ölçüsünü və strukturunu qiymətləndirmək üçün.
Radioaktiv Yod Alımı Testi: Tiroid hormonlarının ifrazını və yod alımını qiymətləndirmək üçün.
Müalicə
Tiroiditin müalicəsi səbəbinə və növünə bağlıdır:
Antitiroid Dərmanlar və Beta Blokerlər: Hipertiroidizm simptomlarını idarə etmək üçün.
Tiroid Hormon Əvəzetmə Terapiyası: Hipotiroidizm simptomlarını idarə etmək üçün levotiroksin kimi dərmanlar.
Kortikosteroidlər: Subakut tiroiditin iltihabını azaltmaq üçün.
Ağrı Kəsicilər: Ağrını və qızdırmanı yüngülləşdirmək üçün.
Monitorinq və Profilaktika
Müntəzəm Tibbi Nəzarət: Hormon səviyyələrinin izlənməsi və müntəzəm tibbi nəzarət.
Stressin İdarə Edilməsi: Meditasiya, yoga və digər relaksasiya texnikaları ilə stressin idarə edilməsi.
Balanslı Qidalanma və Hərəkət: Sağlam qidalanma və müntəzəm fiziki fəaliyyət.
Nəticə
Tiroidit ciddi və xroniki bir vəziyyət ola bilər, lakin düzgün diaqnoz və müalicə ilə xəstələrin həyat keyfiyyəti əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırıla bilər. Əgər tiroidit simptomları ilə qarşılaşırsınızsa və ya müalicə ilə bağlı suallarınız varsa, endokrinoloqa müraciət etmək vacibdir.
