Ürtikerin Növləri
Akut Ürtiker
Qısa Müddətli: Bir neçə saatdan bir neçə həftəyə qədər davam edə bilər.
Allergik Reaksiya: Qida, dərmanlar, böcək dişləmələri və ya infeksiyalar səbəbindən yarana bilər.
Kronik Ürtiker
Uzun Müddətli: 6 həftədən uzun davam edə bilər və illər boyu təkrarlana bilər.
Daha Çətin Diaqnoz: Çox vaxt səbəbi müəyyən etmək çətindir, lakin autoimmun xəstəliklər və ya digər tibbi vəziyyətlər əlaqəli ola bilər.
Fiziki Ürtiker
Müəyyən Stimullara Qarşı Reaksiya: İsti, soyuq, təzyiq, günəş işığı, su və ya məşq kimi fiziki stimullar nəticəsində yaranır.
Ürtika Forması: Stimullara məruz qaldıqdan dərhal sonra və ya bir neçə dəqiqə içində ortaya çıxa bilər.
Ürtikerin Səbəbləri
Allergik Reaksiyalar
Qida: Qoz-fındıq, qabıqlı dəniz məhsulları, yumurta, süd və bəzi meyvələr.
Dərmanlar: Antibiotiklər, aspirin, ibuprofen və digər dərmanlar.
Böcək Dişləmələri: Arı, qarışqa və digər böcəklərin dişləmələri.
İnfeksiyalar
Viruslar: Ümumiyyətlə uşaq xəstəlikləri və tənəffüs yolu infeksiyaları.
Bakteriyalar və Göbələklər: Bəzi bakterial və göbələk infeksiyaları da ürtikeri tetikleyebilir.
Fiziki Stimullar
Təzyiq: Sıx paltar və ya dəriyə uzun müddət təzyiq tətbiq edilməsi.
Günəş İşığı: Günəş işığına məruz qalmaq.
Temperatur Dəyişiklikləri: İsti və soyuq havalar.
Duyğusal və Fiziki Stress
Stress və Anksiyete: Psixoloji stress ürtikerin yaranmasına səbəb ola bilər.
Fiziki Yorğunluq: Yorğunluq və güc tələb edən məşqlər.
Autoimmun Xəstəliklər
Lupus, tiroid xəstəlikləri və digər autoimmun xəstəliklər: Bədən immun sisteminin öz toxumalarına hücum etməsi nəticəsində ürtiker yaranabilir.
Müalicə və Qarşısını Alma Yolları
Allergenlərin Qarşısını Almaq
Allergenləri Tanımaq: Mümkün olan allergenlərdən uzaq durmaq.
Diyet və Həyat Tərzi Dəyişiklikləri: Məlum allergenləri pəhrizdən çıxarmaq və ətraf mühiti dəyişdirmək.
Antihistaminlər
Over-the-counter və ya reseptlə satılan antihistaminlər: Ürtiker simptomlarını yüngülləşdirmək üçün istifadə edilir.
Kortikosteroidlər
Şiddətli Hallarda: Dərmanlar iltihabı azaltmaq üçün istifadə edilə bilər, lakin uzun müddət istifadə edilməməlidir.
Epipen (Epinefrin)
Anafilaksi Riski: Həyati təhlükə yaradan reaksiyalarda dərhal istifadə edilməlidir.
Sərin Kompreslər və Dəriyə Qulluq
Qaşıntını Azaltmaq: Sərin kompreslər, nəmli parça və ya sərin duş simptomları azaltmağa kömək edə bilər.
Stress İdarəetmə
Stressin Azaldılması: Məşq, meditasiya və digər relaksasiya üsulları stressin azaldılmasına kömək edə bilər.
Ürtikerin səbəbi və müalicəsi fərdi olaraq dəyişə bilər, buna görə də həkimlə məsləhətləşmək vacibdir. Həkim səbəbi müəyyənləşdirmək və uyğun müalicə planı hazırlamaq üçün müxtəlif testlər və qiymətləndirmələr aparacaq.
