Servisitin Səbəbləri
1. İnfeksion Səbəblər
Cinsi Yolla Keçən İnfeksiyalar (CYKİ):
Klamidiya
Qonoreya (Neisseria gonorrhoeae)
Herpes Simpleks Virus (HSV)
İnsan Papilloma Virus (HPV)
Bakterial Vaginoz:
Vaginal mikrofloranın pozulması səbəbindən.
Maya Göbələyi (Kandida):
Maya infeksiyaları serviksdə iltihaba səbəb ola bilər.
2. Qeyri-İnfeksion Səbəblər
Kimyəvi Maddələr:
Vaginal duş, spermisidlər və ya digər kimyəvi maddələrə həssaslıq.
Travma:
Cinsi əlaqə, ginekoloji prosedurlar və ya doğuş nəticəsində yaranan zədələr.
Hormon Balanssızlığı:
Östrojen səviyyəsinin azalması serviks toxumasını zəiflədir.
Allergik Reaksiyalar:
Lateks (prezervativ) və ya digər məhsullara qarşı həssaslıq.
Servisitin Simptomları
1. Ümumi Simptomlar
Anormal Vaginal Axıntı:
Sarımtıl, yaşıl və ya pis qoxulu axıntı.
Vaginal Qızartı və Qaşınma:
Xüsusilə infeksion səbəblərlə əlaqəli ola bilər.
Pelvik Ağrı:
Xüsusilə infeksiya ilə əlaqəli hallarda qarın alt hissəsində ağrı.
Cinsi Əlaqə Zamanı Ağrı (Dispareuniya):
Serviksin iltihabı səbəbindən.
2. Spesifik Simptomlar
Vaginal Qanaxma:
Menstruasiya arası qanaxma və ya cinsi əlaqədən sonra qanama.
Sidik Sistemi Şikayətləri:
Sidik ifrazı zamanı yanma və ya tez-tez sidiyə çıxma.
3. Simptomsuz Gedişat
Xüsusilə xroniki servisitin bəzi hallarında qadınlar heç bir simptom hiss etməyə bilər.
Servisitin Diaqnozu
1. Tibbi Tarix və Fiziki Müayinə
Həkim simptomları və cinsi tarixçəni araşdırır.
Spekulum Müayinəsi: Vaginal müayinə ilə serviksin vəziyyəti qiymətləndirilir.
2. Laboratoriya Testləri
Vaginal və Servikal Nümunələrin Analizi:
İnfeksion agentlərin müəyyənləşdirilməsi üçün.
Cinsi Yolla Keçən Xəstəliklərin Testləri:
Klamidiya, qonoreya və digər infeksiyaların aşkarlanması.
Pap Smear Testi:
Servikal hüceyrə dəyişikliklərini və HPV infeksiyasını yoxlamaq üçün.
3. Görüntüləmə Müayinələri
Ultrasəs:
İltihabın yayılma dərəcəsini və ya digər pelvik xəstəlikləri qiymətləndirmək üçün.
Servisitin Müalicəsi
1. İnfeksion Səbəblərin Müalicəsi
Antibiotiklər:
Bakterial infeksiyalar (məsələn, klamidiya və qonoreya) üçün.
Antiviral Dərmanlar:
Herpes infeksiyası ilə əlaqəli hallarda.
Antifungal Dərmanlar:
Maya infeksiyaları üçün.
Tərəfdaşın Müalicəsi:
Cinsi yolla keçən infeksiyalarda həm xəstə, həm də tərəfdaş müalicə almalıdır.
2. Qeyri-İnfeksion Səbəblərin Müalicəsi
Kimyəvi Maddələrdən Çəkinmək:
Vaginal duş və ya spermisid kimi qıcıqlandırıcı məhsulların istifadəsini dayandırmaq.
Hormon Terapiyası:
Hormon balanssızlığının səbəb olduğu servisitin müalicəsi üçün.
Allergenlərdən Uzaq Durmaq:
Lateks və ya digər allergenləri dəyişdirmək.
3. Cərrahi Müdaxilə
Xroniki və ya müalicəyə cavab verməyən hallarda:
Kriyoterapiya: Serviks toxumasının dondurulması.
Lazer Ablasiyası: Zədələnmiş toxumanın lazerlə çıxarılması.
Servisitin Ağırlaşmaları
Müalicə edilməyən servisitin səbəb ola biləcəyi problemlər:
Pelvik İltihabi Xəstəlik (PID):
İnfeksiyanın uşaqlıq, fallop boruları və yumurtalığa yayılması.
Sonsuzluq:
İltihab nəticəsində yaranan toxuma zədələnməsi.
Ektopik Hamiləlik:
İnfeksiya nəticəsində fallop borularının zədələnməsi.
Xroniki Pelvik Ağrı.
Hamiləlikdə Ağırlaşmalar:
Erken doğum və ya infeksiya körpəyə keçə bilər.
Profilaktika
Təhlükəsiz Cinsi Həyat:
Prezervativ istifadə etmək və çoxsaylı cinsi partnyorlardan çəkinmək.
Müntəzəm Ginekoloji Yoxlamalar:
Cinsi yolla keçən infeksiyaların erkən diaqnozu üçün.
Vaginal Gigiyena:
Kimyəvi maddələrdən və qıcıqlandırıcı məhsullardan uzaq durmaq.
Siqaretdən Çəkinmək:
İmmuniteti zəiflədən faktorları minimuma endirmək.
Nəticə
Uşaqlıq boynunun iltihabi xəstəliyi ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilsə də, vaxtında diaqnoz və düzgün müalicə ilə tamamilə idarə oluna bilər. Anormal vaginal axıntı, qanaxma və ya ağrı hiss etdiyiniz halda dərhal həkimə müraciət etmək vacibdir. Müntəzəm tibbi yoxlamalar və gigiyenaya diqqət servisitin qarşısını almaqda mühüm rol oynayır.
