Xərçəng növləri

Xərçəng, bədənin hüceyrələrinin anormal böyüməsi və nəzarətsiz şəkildə çoxalması ilə xarakterizə olunan bir xəstəlikdir. Xərçəng növləri, başlanğıc yerinə (məsələn, ağciyər, döş, dəri) və ya hüceyrə tipinə görə fərqlənir. Xərçəngin yüzlərlə növü olsa da, bəzi növlər daha yaygındır və fərqli müalicə yanaşmalarını tələb edir.

Xərçəng növləri

Ən Yayılan Xərçəng Növləri

Döş Xərçəngi:

Qadınlar arasında ən çox rast gəlinən xərçəng növüdür, lakin kişilərdə də meydana gələ bilər.

Döş toxumasının hüceyrələrində anormal böyümə ilə xarakterizə olunur.

Əlamətlər arasında döşdə kütlə, dəridə dəyişikliklər, döş giləsindən axıntı və ya döşdə ağrı ola bilər.

Ağciyər Xərçəngi:

Dünyada həm kişilər, həm də qadınlar arasında ən ölümcül xərçəng növüdür.

Əsas səbəbi siqaret çəkmədir, lakin havanın çirkliliyi və bəzi kimyəvi maddələr də təsir edə bilər.

Simptomlara öskürək, nəfəs darlığı, sinə ağrısı və çəki itkisi daxildir.

Prostat Xərçəngi:

Yalnız kişilərdə meydana gələn və prostat vəzində başlayan xərçəng növüdür.

Adətən yavaş irəliləyir və erkən mərhələdə əlamətsiz ola bilər.

İrəlilədikcə, sidik problemləri, çanaq bölgəsində ağrı və ya cinsi disfunksiya kimi simptomlara səbəb ola bilər.

Kolorektal Xərçəng:

Qalın bağırsaq (kolon) və ya düz bağırsaq (rektum) hüceyrələrində başlayır.

Polip adlanan kiçik böyümələrdən başlayaraq illər ərzində xərçəngə çevrilə bilər.

Qarın ağrısı, qanlı nəcis, çəki itkisi və bağırsaq vərdişlərində dəyişikliklər kimi simptomlarla özünü göstərə bilər.

Dəri Xərçəngi (Melanoma):

Dəri hüceyrələrinin anormal böyüməsi nəticəsində yaranır.

Melanoma, dəri xərçənglərinin ən təhlükəlisi sayılır, çünki sürətlə yayılma potensialına malikdir.

Dəridə yeni və ya dəyişən xallar, rəng və ölçü dəyişiklikləri, qanama və ya qaşınma kimi əlamətlərə diqqət yetirmək vacibdir.

Mədəaltı Vəzin Xərçəngi:

Mədəaltı vəzin toxumasında başlayan və tez-tez gec mərhələdə diaqnoz qoyulan xərçəngdir.

Ertək mərhələdə əlamət göstərmədiyi üçün diaqnoz qoyulduqda müalicəsi çətin olur.

Qarında ağrı, çəki itkisi, sarılıq və iştahsızlıq kimi simptomlara səbəb ola bilər.

Qara Ciyər Xərçəngi:

Hepatosellülyar karsinoma qara ciyərin ən yayılmış xərçəng növüdür.

Əsasən, xroniki hepatit B və C infeksiyaları və uzunmüddətli alkoqol istifadəsi ilə əlaqələndirilir.

Sağ yuxarı qarın nahiyəsində ağrı, sarılıq, qarnın şişməsi və çəki itkisi kimi simptomlarla özünü göstərə bilər.

Qadınlarda Yumurtalıq Xərçəngi:

Yumurtalıqlarda başlayan və erkən mərhələdə nadir hallarda simptom verən xərçəngdir.

Qarında şişkinlik, tez-tez sidiyə çıxma, qarın ağrısı və iştahsızlıq kimi əlamətlər göstərə bilər.

Hematoloji Xərçənglər (Leukemiya və Lenfoma):

Qan hüceyrələri və ya lenfatik sistemin hüceyrələrində başlayır.

Leukemiya sümük iliyində, lenfoma isə lenf düyünlərində inkişaf edir.

Yorğunluq, qanaxmalar, infeksiyalara meyillilik və qansızlıq kimi simptomlar müşahidə oluna bilər.

Xərçəngin Müalicəsi

Müalicə xərçəngin növü, mərhələsi və xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyətindən asılı olaraq dəyişir. Əsas müalicə üsulları:

Cərrahiyyə: Şişin çıxarılması üçün istifadə olunur.

Kimyaterapiya: Xərçəng hüceyrələrini öldürmək və ya böyüməsini dayandırmaq üçün dərmanlardan istifadə olunur.

Radioterapiya: Yüksək enerjili şüalarla xərçəng hüceyrələrini məhv etməyə yönəlmişdir.

İmmunoterapiya: Bədənin immun sistemini xərçəng hüceyrələrinə qarşı gücləndirir.

Hormonoterapiya: Xərçəngin hormonlara bağlı olduğu hallarda hormonların təsirini bloklayır.

Hədəfli Terapiya: Xərçəng hüceyrələrindəki spesifik molekullara hücum edən dərmanlardan istifadə olunur.

Bu məqalə 17 sentyabr 2024 tarixində əlavə edilib. 0 dəfə oxuyun.

Yazıçı
Doktorsitesi
Doktorsitesi
Facebook Twitter Instagram Youtube