Yanaq Sümüyünün Funksiyaları
Dəstək:
Göz çuxurunun xarici divarını dəstəkləyir və qoruyur.
Sabitlik:
Üz əzələlərinin və bağlarının bağlanma nöqtəsidir.
Estetik görünüş:
Yanaq sümüyü üzün üçölçülü strukturunu və yanaq çıxıntısını formalaşdırır.
Yanaq Sümüyünün Ağrısına Nə Səbəb Olur?
Yanaq sümüyündə ağrı müxtəlif səbəblərdən yaranır. Bunlar travma, iltihabi proseslər və ya nevroloji problemlər ola bilər.
1. Travmalar və Zədələnmələr
Yanaq sümüyünün sınığı:
Düşmə, zərbə və ya qəza nəticəsində meydana gələ bilər.
Simptomlar:
Şişkinlik və göyərmə.
Yanaq nahiyəsində ağrı.
Çeynəmə zamanı narahatlıq.
Müalicə:
Cərrahi düzəltmə və ya konservativ yanaşma (sınığın ciddiyyətindən asılı olaraq).
2. Sinüzit (Üz Sinuslarının İltihabı)
Yanaq sümüyünün arxasında yerləşən maksillar sinusların iltihabı ağrıya səbəb ola bilər.
Simptomlar:
Şişkinlik hissi.
Burun tutulması.
Yanaq sümüyü üzərində təzyiq zamanı ağrı.
Müalicə:
Antibiotiklər (bakterial infeksiyalarda).
İltihab əleyhinə dərmanlar.
3. Temporomandibular Oynaq Problemləri (TMJ)
Çənə oynağına yaxın olduğu üçün TMJ problemləri yanaq sümüyündə ağrıya səbəb ola bilər.
Simptomlar:
Çənə hərəkətində çətinlik.
Çeynəmə zamanı ağrı.
Qulaq yaxınlığında narahatlıq.
Müalicə:
TMJ fizioterapiyası.
Anti-iltihab dərmanları.
Çənənin istirahəti.
4. Nevralgiya (Sinir Ağrısı)
Trigeminal nevralgiya:
Üz sinirindəki narahatlıq yanaq sümüyü bölgəsində şiddətli ağrılara səbəb ola bilər.
Simptomlar:
Gözlənilməz və qəfil ağrılar.
Yanaq sümüyü ətrafında kəskin hisslər.
Müalicə:
Nevralgiya üçün xüsusi dərmanlar (məsələn, antikonvulsantlar).
Sinir blokajları.
5. İnfeksiyalar və İltihablar
Osteomiyelit: Sümük infeksiyası yanaq sümüyünü təsir edə bilər.Simptomlar:
Şişkinlik, qızartı.
Yüksək hərarət.
Müalicə:
Güclü antibiotiklər.
Cərrahi müdaxilə (nadir hallarda).
6. Diş Problemləri
Üst azı dişlərinin problemləri (abses, infeksiya) yanaq sümüyü ətrafında ağrıya səbəb ola bilər.
Simptomlar:
Diş ağrısı ilə yanaşı yanaq sümüyündə narahatlıq.
Şişkinlik.
Müalicə:
Diş müalicəsi və ya infeksiya üçün antibiotiklər.
7. Migren və Baş Ağrıları
Migren və ya gərginlikdən yaranan baş ağrıları yanaq sümüyünə yayıla bilər.
Müalicə:
Ağrıkəsicilər və ya migren idarəetmə planları.
Yanaq Sümüyü Ağrısının Diaqnozu
Diaqnozun dəqiq qoyulması üçün aşağıdakı üsullar istifadə edilə bilər:
Fiziki müayinə:
Yanaq sümüyü ətrafında həssaslıq, şişkinlik və ya deformasiya yoxlanılır.
Görüntüləmə üsulları:
Rentgen: Sınıq və ya zədələnmələri müəyyən etmək üçün.
MRT və ya KT: Yanaq sümüyünün və ətraf toxumaların dəqiq görüntüsünü təmin edir.
Sinusların yoxlanışı: Maksillar sinus iltihabını təsdiqləmək üçün.
Laborator testlər:
İnfeksiya və ya iltihab əlamətlərini yoxlamaq üçün qan analizləri.
Yanaq Sümüyü Ağrısının Müalicəsi
1. Ağrıkəsicilər və İltihab Əleyhinə Dərmanlar
İbuprofen və ya parasetamol kimi dərmanlar iltihab və ağrını yüngülləşdirir.
2. Soyuq və İsti Kompress
Soyuq kompress: Şişkinlik və ağrını azaltmaq üçün.
İsti kompress: Əzələ spazmını yüngülləşdirmək üçün.
3. Fizioterapiya və Masaj
TMJ və ya əzələ problemlərində təsirlidir.
4. Cərrahi Müdaxilə
Zədələnmiş sümük və ya ciddi iltihab hallarında cərrahiyyə tələb oluna bilər.
5. Sinir Blokajları və Dərmanlar
Nevralgiya hallarında sinir blokajları və xüsusi dərmanlar istifadə edilir.
Profilaktik Tədbirlər
Diş sağlamlığına diqqət yetirin:
Üst dişlərin müntəzəm müayinəsi yanaq sümüyünə təsir edən diş problemlərinin qarşısını alır.
Zədələrdən qorunun:
İdman zamanı qoruyucu vasitələrdən istifadə edin.
Sinus infeksiyalarının qarşısını alın:
Allergiya və ya soyuqdəymə zamanı müalicəni vaxtında edin.
Nəticə
Yanaq sümüyü üzün mühüm bir hissəsini təşkil edir və hər hansı bir ağrı bu bölgədəki strukturların təsirləndiyini göstərə bilər. Travmalar, infeksiyalar və ya nevralgiya ağrının əsas səbəbləridir. Ağrı davamlıdırsa və ya şiddətlidirsə, mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır. Erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə bu problemlər effektiv şəkildə idarə edilə bilər.